การสังเคราะห์วรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ๓๐ คัมภีร์ธรรมที่คนไทยควรอ่าน

Abstract

การศึกษาวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์หลังเพื่อสังเคราะห์วรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ๓๐ คัมภีร์ธรรมที่คนไทยควรอ่าน โดยทาการศึกษาทั้งในเชิงเอกสารและข้อมูลเชิงประจักษ์ จากแบบบันทึกสาระสาคัญ เป็นกระบวนศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ โดยผู้วิจัยดาเนินการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยการแจกแจงความถี่และหาค่าร้อยละ และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหาตามประเด็นแบบบันทึกสาระสาคัญ ผลการวิจัยพบว่า ๑. วรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา คือ ผลงานทางวิชาการของพระพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น ๔ กลุ่ม คือ วรรณคดีบาลี วรรณกรรมพระพุทธศาสนา (แปล) วรรณคดีพระพุทธศาสนา และวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา (อธิบาย) และแบ่งออกเป็น ๗ สมัย ได้แก่ (๑) ก่อนสมัยสุโขทัย (๒) สมัยสุโขทัย (๓) สมัยล้านนา (๔) สมัยอยุธยา (๕) สมัยกรุงธนบุรี (๖) สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ต้อนต้น และ(๗) สมัยกรุงรัตนโกสินทร์สมัยปัจจุบัน ๒. วรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา ๓๐ คัมภีร์ธรรมที่คนไทยควรอ่าน แบ่งได้เป็น ๙ เรื่อง คือ (๑) ประวัติพระพุทธศาสนา ชินกาลมาลีปกรณ์, ตานานมูลศาสนา, กาลานุกรม : พระพุทธศาสนาในอารยธรรมโลก และแก่นพุทธศาสนา (๒) ประวัติของพระพุทธเจ้า ได้แก่ ปฐมสมโพธิ, พุทธประวัติจากพระโอษฐ์, และสังคีติยวงศ์ (๓) พระพุทธเจ้าตรัสรู้อะไร ได้แก่ ปฏิจจสมุปบาทจากพระโอษฐ์, อริยสัจจากพระโอษฐ์, และอิทัปปัจจยตา (๔) หลักธรรมในทางพระพุทธศาสนา ได้แก่ พระไตรปิฎกฉบับประชาชน, ธรรมาธิบาย : หลักธรรมในพระไตรปิฎก, และปัญญาวิวัฒน์ (๕) ตัวอย่างคัมภีร์ในทางพระพุทธศาสนา ได้แก่ วิสุทธิมรรค, วิมุตติมรรค และมิลินทปัญหา (๖) การอ้างอิงในการศึกษาเรียนรู้ ได้แก่ พจนานุกรม ฉบับประมวลศัพท์, พจนานุกรม ฉบับประมวลธรรม และพจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ (๗) การเรียนรู้เกี่ยวกับชีวิต ได้แก่ พุทธธรรม, คู่มือมนุษย์, ธรรมนูญชีวิต และมงคลทีปนี(๘) การกระทาของมนุษย์ที่เรียกว่ากรรม ได้แก่ กรรมทีปนี, วิปัสสนาทีปนี และวิมุตติรัตนมาลี และ (๙) มนุษย์จะไปอยู่ที่ไหนเมื่อตายไปและไปเกิดใหม่ ได้แก่ ภูมิวิลาสินี, ไตรภูมิกถา, โลกทีปกสาร และจักกวาฬทีปนี