การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษารูปแบบและกระบวนการบริหารจัดการของ ศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ ๒) เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการบริหารจัดการศูนย์ พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ และ ๓) เพื่อนาเสนอรูปแบบการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขา จังหวัดแพร่ตามแนวพระพุทธศาสนา เป็นการวิจัยแบบผสานวิธี ทั้งเชิงคุณภาพ ด้วยแบบสัมภาษณ์เชิง ลึก และการสนทนาเฉพาะกลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความ และเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ประชาชนที่อาศัยอยู่บนพื้นที่สูง จานวน ๓๙๗ ได้จากการคานวณขนาดกลุ่มตัวอย่างของทาโร่ ยา มาเน่ โดยวิธีสุ่มแบบแบ่งกลุ่ม เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และทาการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ โปรแกรมสาเร็จรูปเพื่อการวิจัยทางสังคมศาสตร์ สถิติที่ใช้คือสถิติพื้นฐาน ผลการวิจัยพบว่า ๑. รูปแบบการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ มีการ บริหารร่วมกับกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ ในการสนับสนุนการตั้งถิ่นฐานถาวร การส่งเสริมอาชีพ และการจัดสวัสดิการสังคม ส่วนกระบวนการบริหารมีการส่งเสริมและสนับสนุนให้มีที่อยู่อาศัย ที่ทา กิน การศึกษา ระบบสาธารณสุขและบริการที่หลากหลายจากหน่วยงานของรัฐ ๒. ความคิดเห็นของ ประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตพื้นที่บริการบนพื้นที่สูงต่อการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมในการบริหาร จัดการศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ พบว่ามีความคิดเห็นอยู่ในระดับมากทุกด้าน คือด้านบุคลากร ด้านระบบงาน และด้านงบประมาณ ๓. รูปแบบการบริหารจัดการของศูนย์พัฒนาชาวเขาจังหวัดแพร่ตาม แนวพระพุทธศาสนา พบว่าด้านบุคลากร ด้านระบบงาน ด้านงบประมาณ ได้นาเอาหลักสังคหวัตถุ ๔ อิทธิ บาท ๔ พรหมวิหาร ๔ และหลักหิริโอตัปปะ มาประยุกต์ใช้ในการบริหารงาน สาหรับรูปแบบการ บริหารงานถ้าจะยกระดับเรื่องบริหารภายในควรใช้หลักธรรมเหล่านี้ในการบริหารจัดการมาสร้างความ เชื่อมโยงกับนโยบายของรัฐ เชื่อมโยงกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่เพื่อนาไปสู่การพัฒนาคุณภาพ ชีวิต นอกจากนั้นระบบการบริหารงานก็ต้องเอื้อ การบริหารภายในก็ต้องเอื้อ ภาครัฐภาคีเครือข่ายต้อง ร่วมกันสนับสนุน รวมทั้งภาคประชาชนมีการเรียนรู้ร่วมกันจะทาให้การบริหารงานเป็นไปความสาเร็จ มากกว่า ถึงแม้ว่าปัจจุบันอาจจะมีการนาหลักธรรมมาใช้แต่ก็มีข้อจากัด มันไปได้ในระดับหนึ่งแต่มันมี เงื่อนไข