การอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในลุ่มแม่น้ำเลย จังหวัดเลย

Abstract

งานวิจัยเรื่อง การอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในลุ่มแม่น้ำเลย จังหวัดเลย มีวัตถุประสงค์ (๑) เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์และความสำคัญของแหล่งโบราณคดีทาง พระพุทธศาสนาในบริเวณลุ่มแม่น้ำเลย จังหวัดเลย (๒) เพื่อศึกษาและวิเคราะห์แนวทางการอนุรักษ์ และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในบริเวณลุ่มแม่น้ำเลย จังหวัดเลย โดยการมีส่วนร่วม ของชุมชน และ (๓) เพื่อสร้างเครือข่ายชุมชนอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนา ในบริเวณลุ่มแม่น้ำเลย จังหวัดเลย ผลการศึกษาพบว่า แหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในลุ่มแม่น้ำเลยที่เกี่ยวข้องกับ ประเด็นการวิจัยมีจำนวน ๒๐ แห่ง ซึ่งสามารถแยกเป็นกลุ่มตามลักษณะของแหล่งโบราณคดี ออกเป็น ๓ กลุ่ม ได้แก่ แหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในวัฒนธรรมทวารวดีจำนวน ๑ แห่ง แหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในวัฒนธรรมล้านช้างจำนวน ๙ แห่ง แหล่งโบราณคดีทาง พระพุทธศาสนาในวัฒนธรรมร่วมรัตนโกสินทร์จำนวน ๑๐ แห่ง ซึ่งแต่ละแห่งล้วนแต่มีพัฒนาการทาง ประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจและมีความสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดีและศิลปกรรมควรแก่ การอนุรักษ์และพัฒนาให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อไป จากการวิเคราะห์แนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาใน บริเวณลุ่มแม่น้ำเลยพบว่า สภาพและสาเหตุปัญหาการรุกล้ำ ทำลายและละเลยการอนุรักษ์และ พัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในบริเวณลุ่มแม่น้ำเลยที่สำคัญ ได้แก่ การบุกรุกทำลาย ด้วยความไม่เห็นคุณค่า ขาดการเอาใจใส่ของหน่วยงานที่รับผิดชอบ ความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ขาด ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการอนุรักษ์แหล่งโบราณคดี และขาดความร่วมมือการอนุรักษ์ดูแลแหล่ง โบราณคดีทางพระพุทธศาสนาของชุมชน แนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในบริเวณลุ่มแม่น้ำ เลยสามารถทำได้โดยความร่วมมือกันของทุกภาคส่วนซึ่งแยกออกเป็น ๓ แนวทาง คือ แนวทางการ อนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีในระดับนโยบาย แนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดี ระดับวัดและชุมชน และแนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีระดับจังหวัดและองค์กร ทางด้านวัฒนธรรม จากการสร้างเครือข่ายชุมชนอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาใน บริเวณลุ่มแม่น้ำเลย ทำให้เกิดกระบวนการทำงานเพื่อสร้างเครือข่ายเริ่มตั้งแต่ขั้นตอนการ ประสานงานผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ขั้นตอนการประชุมผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ขั้นตอนการคัดเลือกคณะทำงาน เครือข่ายชุมชน ขั้นตอนกำหนดบทบาทหน้าที่ของคณะทำงานเครือข่ายชุมชน ซึ่งมีการนำหลักพุทธ ธรรม “อปริหานิยธรรม” มาประยุกต์ใช้เพื่อให้เกิดแนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาแหล่งโบราณคดีเชิง บูรณาการ เพื่อที่จะนำพาให้แหล่งโบราณคดีทางพระพุทธศาสนาในบริเวณลุ่มแม่น้ำเลยได้รับการ อนุรักษ์และพัฒนาอย่างจริงจังและยั่งยืนต่อไป