โรงเรียนผู้สูงอายุ : รูปแบบและการจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนจังหวัดลำพูน

Abstract

การศึกษาวิจัยเรื่อง โรงเรียนผู้สูงอายุ : รูปแบบและการจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนจังหวัดลาพูน มีวัตถุประสงค์ในการวิจัยคือ 1) เพื่อศึกษากระบวนการและการจัดการโรงเรียนผู้สูงอายุในจังหวัดลาพูน ๒) เพื่อศึกษาการจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนจังหวัดลาพูน และ๓) เพื่อนาเสนอรูปแบบและการจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนของโรงเรียนผู้สูงอายุจังหวัดลาพูน การศึกษาวิจัยนี้ เป็นการศึกษาวิจัยแบบผสมผสานทั้งวิจัยในเชิงเอกสารและการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีวิทยาวิจัยการแบบผสมผสาน โดยการศึกษาจากเอกสารและหลักฐานที่เกี่ยวข้องจากหนังสือ รายงานการวิจัย รายงานการประชุม ภาพถ่าย รวมทั้งสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสาคัญ จานวน 15 รูป/คน ซึ่งเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่การสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสาคัญ และดาเนินการเก็บข้อมูลพร้อมทั้งวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับแนวคิด ความหมายของสวัสดิการสังคม ผู้สูงอายุ โรงเรียนผู้สูงอายุ และเครือข่ายทางสังคม เพื่อวิเคราะห์รูปแบบและกระบวนการจัดสวัสดิการของโรงเรียนผู้สูงอายุและเพื่อให้เห็นชุดความรู้ กระบวนการ และการจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนของโรงเรียนผู้สูงอายุจังหวัด เพื่อนาไปประยุกต์ในระดับนโยบาย องค์กร ชุมชน และปัจเจกบุคคล ผลการวิจัยพบว่า 1) กระบวนการและการจัดการโรงเรียนผู้สูงอายุในจังหวัดลาพูน มีกระบวนการต่างๆ ได้แก่ การกาหนดนโยบาย การวางแผนการดาเนินการโรงเรียนผู้สูงอายุ การกาหนดโครงสร้างและการจัดการโรงเรียนผู้สูงอายุ การกาหนดโครงสร้างการเรียนการสอน การพัฒนาโรงเรียน การบริหารจัดการโรงเรียนผู้สูงอายุ และการติดตามประเมินผลและการวิเคราะห์ผลการดาเนินการ 2) การจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนจังหวัดลาพูน มีการจัดสวัสดิการอยู่ 4 อย่างคือ การจัดสวัสดิการเกี่ยวกับโรงเรียนผู้สูงอายุ จะเป็นในรูปแบบของการจัดสวัสดิการทั้งโรงเรียนผู้สูงอายุ ชมรมผู้สูงอายุ และกิจกรรมต่างๆ การจัดสวัสดิการชมรมให้ผู้สูงอายุ ได้แก่ กิจกรรมอาสาปันสุข กองทุนขยะบุญ ชมรมฌาปนกิจสงเคราะห์ และศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตและส่งเสริมอาชีพผู้สูงอายุ การจัดสวัสดิการผู้สูงอายุโดยวัดและชุมชน และการจัดการเครือข่ายผู้สูงอายุ 3) รูปแบบและการจัดสวัสดิการผู้สูงอายุของวัดและชุมชนของโรงเรียนผู้สูงอายุจังหวัดลาพูน รูปแบบการจัดสวัสดิการมีอยู่ 2 รูปแบบคือ 1) รูปแบบการสังคมสงเคราะห์ เป็นการบูรณาการร่วมกันในการช่วยเหลือผู้สูงอายุของวัดและชุมชนโดยการให้ความรู้ ผ่านกระบวนการของโรงเรียนผู้สูงอายุ การสร้างอาชีพ เช่น การทาผ้ามัดย้อม การทาไม้กวาด และการประดิษฐ์พวงหรีดและดอกไม้จันทน์ และการสร้างคุณภาพชีวิต ผ่านกิจกรรมโครงการอาสาปันสุข และกิจกรรมเพื่อนเยี่ยม เพื่อน และ 2) รูปแบบการพัฒนาสวัสดิการผู้สูงอายุ พบว่ามีอยู่ 2 รูปแบบคือ การพัฒนาสวัสดิการด้านสุขภาวะ อันได้แก่ ทางกาย ทางจิตใจ ทางสังคม และทางปัญญา และการพัฒนาสวัสดิการด้วยการเผยแผ่ธรรมะ เช่น การเข้าวัดทาบุญในวันสาคัญ การทาบุญ 9 วัด การจัดกิจกรรมธรรมะสัญจร