การวิเคราะห์องค์ประกอบและตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย

Abstract

การศึกษาวิจัยเรื่อง การวิเคราะห์องค์ประกอบและตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน โดยใช้วิธีการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลทั้งในเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อ เพื่อศึกษากระบวนการจัดทำองค์ประกอบและตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย และ เพื่อนำผลสัมฤทธิ์และกระบวนการจัดทำองค์ประกอบและตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย มีผลการ วิเคราะห์ข้อมูลตามลำดับดังนี้ ข้อมูลทั่วไปของผู้ตอบแบบสอบถาม ส่วนใหญ่ เป็นเพศชาย จำนวน ๑๗๗ คน คิดเป็นร้อยละ ๔๗.๒๐ อายุ ๕๐-๕๙ ปี จำนวน ๙๙ คน คิดเป็นร้อยละ ๒๖.๔๐ วุฒิการศึกษาสูงสุดระดับมัธยมศึกษา ตอนต้น จำนวน ๑๓๓ คน คิดเป็นร้อยละ ๓๕.๕๐ สถานภาพสมรส จำนวน ๒๐๑ คน คิดเป็นร้อยละ ๕๓.๖๐ ประกอบอาชีพค้าขาย/ธุรกิจส่วนตัว/เจ้าของกิจการ จำนวน ๑๐๕ คน คิดเป็นร้อยละ ๒๘.๐๐ ผลการศึกษา กระบวนการจัดทำองค์ประกอบและตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทย พบว่าการวิเคราะห์ ความคิดเห็นเกี่ยวกับองค์ประกอบชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทยที่เกี่ยวข้องกับความอยู่เย็นเป็นสุขของ ประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี มีค่าเฉลี่ยโดยรวมและรายด้าน อยู่ในระดับมากทุกด้าน เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย คือ ด้านครอบครัวอบอุ่น ด้านเศรษฐกิจ ชุมชนเข้มแข็งเป็นธรรม ด้านการเป็นชุมชนประชาธิปไตยมีธรรมาภิบาล ด้านการมีสุขภาวะ ด้านการบริหาร จัดการชุมชนดี และด้านการมีสภาพแวดล้อมดีมีระบบนิเวศที่สมดุล ตามลำดับ โดยจำแนกเป็นรายด้าน ดังนี้ ๑) ด้านการมีสุขภาวะมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่ามีค่าเฉลี่ยอยู่ใน ระดับมากทุกข้อ เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ๓ อันดับแรก คือ ประชาชนในหมู่บ้านอยู่ร่วมกัน อย่างสันติสุข ประชาชนในหมู่บ้านมีสุขภาพจิตและสุขภาพกายที่ดี และประชาชนในหมู่บ้านใช้หลักปรัชญา ข ของเศรษฐกิจพอเพียง ในการดำเนินชีวิต ข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ประชาชนในหมู่บ้านยึดมั่นคุณธรรม จริยธรรม ในการประกอบอาชีพ ๒) ด้านเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็งเป็นธรรมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่ามีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากทุกข้อ เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ๓ อันดับแรก คือ ชุมชน ของท่านมีศูนย์การเรียนรู้ภายในชุมชนหรือในตำบล ชุมชนของท่านมีวิธีการแก้ปัญหาหนี้นอกระบบได้ และชุมชนของท่านมีความพร้อมที่จะร่วมกันจัดการกับปัญหาของตนและชุมชน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ชุมชนของท่านมีการพัฒนาอาชีพ เพิ่มพูนทักษะฝีมือ พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีมูลค่าเพิ่ม ๓) ด้านครอบครัวอบอุ่นมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่ามีค่าเฉลี่ยอยู่ ในระดับมากทุกข้อ เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ๓ อันดับแรก คือ ครอบครัวของท่านสามารถ ทำบัญชีรายรับ – รายจ่ายได้ ครอบครัวของท่านให้ความสำคัญกับผู้สูงอายุและผู้ยากไร้ และครอบครัว ของท่านใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เช่น เกษตรผสมผสาน ข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ครอบครัว ของท่านมีการอบรมบุตรหลาน ให้มีจิตใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ โอบอ้อมอารี สร้างสรรค์ประโยชน์ต่อสังคม ๔) ด้านการบริหารจัดการชุมชนดีมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่ามี ค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง ๓ ข้อ นอกนั้นอยู่ในระดับมาก เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ๓ อันดับแรก คือ ชุมชนของท่านมีแหล่งการเรียนรู้การผลิตเพื่อพึ่งตัวเอง เช่น การเลี้ยงปลาดุก เลี้ยงกบ คอนโด เลี้ยงไก่ เป็ด สุกร ฯลฯ ชุมชนของท่านมีการส่งเสริมกิจกรรมการเกื้อกูลคนยากจน และการดูแล ผู้สูงอายุ และชุมชนของท่านมีการรณรงค์สร้างจิตสำนึกสาธารณะให้กับคนในชุมชนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ชุมชนของท่านมีการส่งเสริมการจัดทำบัญชีครัวเรือนให้แก่คนในชุมชน ๕) ด้านการมีสภาพแวดล้อมดีมีระบบนิเวศที่สมดุลมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็น รายข้อพบว่ามีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง ๒ ข้อ นอกนั้นอยู่ในระดับมาก เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไป หาน้อย ๓ อันดับแรก คือ ชุมชนของท่านมีสิ่งแวดล้อมชุมชนที่เอื้อต่อสุขภาพ ดิน น้ำ อากาศไม่เป็นพิษ อาชีพเกษตรที่เน้นอินทรีย์ชีวภาพ ชุมชนของท่านมีแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบผสมผสาน และชุมชน ของท่านมีระบบการบริหารจัดการน้ำที่ดี ข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ชุมชนของท่านมีกิจกรรม/โครงการ จัดสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่สร้างเสริมการมีสุขภาพดีในชุมชน ๖) ด้านการเป็นชุมชนประชาธิปไตยมีธรรมาภิบาลมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็น รายข้อพบว่ามีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากทุกข้อ เรียงอันดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ๓ อันดับแรก คือ ชุมชนของท่านมีการส่งเสริมอาชีพที่มั่นคงเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ชุมชนของท่านมีการจัดทำยุทธศาสตร์โดย ชุมชนมีส่วนร่วม และชุมชนของท่านมีกระบวนการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากระดับกลุ่ม/ชุมชน/ตำบล/ จังหวัด ข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ชุมชนของท่านมีการบริหารงานอย่างมีประสิทธิภาพ ๑.๑ ผลการเปรียบเทียบความคิดเห็นเกี่ยวกับองค์ประกอบชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทยที่ เกี่ยวข้องกับความอยู่เย็นเป็นสุขของประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัด อุบลราชธานี ค ประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี ที่มีอายุ วุฒิการศึกษา สถานภาพ และอาชีพ แตกต่างกัน มีความคิดเห็นโดยรวมและเป็นรายด้านทุกด้าน ได้แก่ ด้านการมีสุขภาวะ ด้านเศรษฐกิจชุมชนเข้มแข็งเป็นธรรม ด้านครอบครัวอบอุ่น ด้านการบริหารจัดการ ชุมชนดี ด้านการมีสภาพแวดล้อมดีมีระบบนิเวศที่สมดุล และด้านการเป็นชุมชนประชาธิปไตยมีธรรมาภิ บาล แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๕ ส่วนประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี ที่มีเพศ ที่แตกต่างกัน มีความคิดเห็นโดยรวมและเป็นรายด้าน ๕ ด้าน ได้แก่ ด้านการมีสุขภาวะ ด้านเศรษฐกิจ ชุมชนเข้มแข็งเป็นธรรม ด้านครอบครัวอบอุ่น ด้านการบริหารจัดการชุมชนดี และด้านการมีสภาพแวดล้อม ดีมีระบบนิเวศที่สมดุล แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๕ ส่วนที่เหลือ คือ ด้านการเป็น ชุมชนประชาธิปไตยมีธรรมาภิบาล แตกต่างกัน อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .๐๕ ๑.๒ ผลการวิเคราะห์ความคิดเห็นเกี่ยวกับตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทยที่เกี่ยวข้อง กับความอยู่เย็นเป็นสุขของประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี โดยรวมอยู่ในระดับมาก และรายข้ออยู่ในระดับปานกลาง ๒ ข้อ นอกนั้นอยู่ในระดับมาก เรียงอันดับ ค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย ๓ ลำดับแรก คือ ชุมชนมีการส่งเสริมให้นำหลักคิดคุณธรรมมาใช้ในครอบครัว ชุมชนสร้างระบบป้องกันภัย / ความรุนแรงในชุมชน และชุมชนสร้างเครือข่ายการสนับสนุนทางสังคมใน รูปแบบต่างๆ ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ชุมชนสนับสนุนให้มีกิจกรรมที่ส่งเสริมสัมพันธภาพครอบครัว ในภาวะยากลำบาก ๑.๓ ผลการเปรียบเทียบความคิดเห็นเกี่ยวกับตัวชี้วัดชุมชนสร้างสรรค์ในสังคมไทยที่ เกี่ยวข้องกับความอยู่เย็นเป็นสุขของประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัด อุบลราชธานี ประชาชนในพื้นที่ตำบลปทุม อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี ที่มีเพศ อายุ วุฒิ การศึกษา สถานภาพ และอาชีพ แตกต่างกัน มีความคิดเห็นโดยรวมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ ระดับ .๐๕