เสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑) เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมในเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้ ๒) เพื่อสร้างเครือข่ายการเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้ ๓) เพื่อวิเคราะห์รูปแบบการเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้ กลุ่มตัวอย่าง และผู้ให้ข้อมูลสาคัญ ได้แก่ กลุ่มประชาชนในชุมชน กลุ่มผู้ค้าและผู้ผลิต และกลุ่มครูภูมิปัญญาท้องถิ่น จานวน ๓๐ คน โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research Methodology) โดยการวิจัยแบบมีส่วนร่วม และการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ผสมผสานเข้าด้วยกัน ผลการวิจัยพบว่า ๑. การมีส่วนร่วมในเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้ พบว่า การพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากนี้ได้นาแนวคิดการมีส่วนร่วมในการพัฒนาภายใต้ความร่วมมือของภาคีภาครัฐหลายฝ่าย ผนึกกาลังกัน ประกอบด้วย ๓ ภาคี ๑) ภาคีภาครัฐ ได้แก่พัฒนาชุมชนจังหวัด เกษตรจังหวัด สาธารณสุขจังหวัด ๒) ภาคีภาคเอกชน ได้แก่ องค์กรธุรกิจ อุตสาหกรรมจังหวัด และ ๓) ภาคีภาคประชาสังคม ได้แก่ วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์ กลุ่มผู้ผลิตข้าว-ผักอินทรีย์ ในการขับเคลื่อนการสร้างโซ่คุณค่าของการผลิตอาหารปลอดภัยในตาบลหนองลู อาเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ทาให้เกิดเป็นพื้นที่แห่งการเรียนรู้ของชุมชนและสังคมโดยการร่วมกันขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างบูรณาการในการพัฒนาเศรษฐกิจระดับฐานรากในพื้นที่ตาบลหนองลู อาเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี และพัฒนาให้เกิดกลไกการทางานที่สามารถยกระดับเศรษฐกิจของชุมชนได้อย่างเป็นรูปธรรม ด้วยการขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาโซ่แห่งคุณค่าของอาหารปลอดภัยเชื่อมโยงทั้งในระดับตาบล โดยกาหนดกลุ่มเป้าหมายการขับเคลื่อนในเชิงพื้นที่ตาบลหนองลู อาเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ได้แก่ กลุ่มเกษตรอินทรีย์ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตข้าวหลองลูและเครือข่ายเพื่อเป็นต้นแบบ (ข) ในการการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้วยการสานพลังภาคีภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสังคมในการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก และความมั่นคงทางรายได้ ๒. เครือข่ายการเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้ เกิดจากหลักการและวิถีชีวิตการปฏิบัติได้มีการขยายขอบเขตไปสู่การดาเนินการในมิติต่าง ๆ เพิ่มมากขึ้น ทั้งในด้านสังคม เศรษฐกิจชุมชน ทรัพยากรชุมชน และการบริหารจัดการชุมชน เพื่อพัฒนาหลักคุณภาพชีวิต เนื่องจากสภาพสังคมในปัจจุบันมีความซับซ้อนทางสังคมวิถีชีวิตมากขึ้น มีการแสวงหาความพึงพอใจที่เป็นลักษณะเฉพาะเพื่อตอบสนองความต้องการของตน และกลุ่มบุคคล จากความหลากหลาย และความต้องการทางสังคม ๓. รูปแบบการเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ สังคม และสร้างความมั่นคงทางรายได้ พบว่า การพัฒนาและการจัดการโดยชุมชนท้องถิ่น ให้ครบวงจรมากที่สุด มีการสร้างทุนและกองทุนที่เข้มแข็ง มีการผลิตพื้นฐาน การแปรรูป การบริการ การตลาดการผลิตอาหาร และความจาเป็นพื้นฐานเพื่อการดารงชีวิต การอยู่ร่วมกัน สาหรับคนในพื้นที่อย่างพอเพียง และพัฒนาเป็นวิสาหกิจเพื่อสังคมหรือธุรกิจของชุมชน (ในมิติของการเกื้อกูล เอื้อเฟื้อ การมีส่วนร่วมของคนในตาบล) ต่าง ๆ ทั้งขนาดย่อมหรือขนาดใหญ่ขึ้น โดยใช้ทั้งความรู้ที่สั่งสมในพื้นที่ หรือที่เป็นเอกลักษณ์วัฒนธรรมของพื้นที่ และมีการพัฒนาให้ทันสมัย พร้อมกับมีเทคนิค วิทยาการและความรู้ เทคโนโลยี มาพัฒนาเพิ่มเติมให้เหมาะสมกับตลาด หรือสังคมเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไป ทาให้ผู้คนและชุมชนท้องถิ่นโดยรวมสามารถพึ่งตนเอง มีรายได้มากกว่ารายจ่าย และสามารถพัฒนาเป็นผู้ผลิต ผู้สร้างงานบริการต่างๆ จากท้องถิ่นที่เข้มแข็ง สร้างสรรค์ หลากหลาย มีเอกลักษณ์ ทันสมัย และเชื่อมโยงกับระบบตลาดอย่างมีประสิทธิภาพ