ภูมิปัญญาทางพระพุทธศาสนา : วิถีชีวิตและการประยุกต์ใช้ของชุมชน ชายขอบในจังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตตามหลัก พระพุทธศาสนาของชุมชนชายขอบในจังหวัดเชียงใหม่ ๒) เพื่อศึกษากระบวนการสืบทอดภูมิปัญญา พุทธของชุมชนชายขอบในจังหวัดเชียงใหม่ ๓) เพื่อวิเคราะห์อัตลักษณ์และผลการประพฤติปฏิบัติของ ชุมชนชายขอบในจังหวัดเชียงใหม่ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า วิถีชีวิตคนชายขอบ คือ คนที่อยู่ห่างไกลจากสังคม ผู้ที่ไม่ได้รับการดูแล ไม่ได้รับบริการ หรือความคุ้มครองจากรัฐอย่างที่คนอื่น ๆ วิถีชีวิตที่เรียบง่าย อยู่กันแบบครอบครัวใหญ่ มีอัตลักษณ์ เฉพาะตน มีความเอื้อเฟื้อเกื้อกูลกัน กระบวนการสืบทอดภูมิปัญญาพุทธ คนชายขอบมีชีวิตที่ผูกพันอยู่ กับพระพุทธศาสนา เคารพต่อธรรมชาติ สืบทอดวัฒนธรรม ประเพณีและพิธีกรรม มีจิตสานึกต่อ ตนเองและสังคม เข้าวัดทาบุญ มีจิตอาสา เคารพนับถือกฎเกณฑ์ บรรทัดฐาน ระเบียบ ข้อบังคับ ประเพณีวัฒนธรรมประจาถิ่นที่ตนเองอยู่อาศัย อัตลักษณ์และผลการประพฤติปฏิบัติของชุมชนชาย ขอบ คือ การอบรมตนเองทั้งทางกายวาจาและใจ เพื่อการพัฒนาชีวิตให้ครบถ้วนสมบูรณ์ การพัฒนา ชีวิตในระดับต่าง ๆ ตามหลักไตรสิกขา ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา โดยมีการเรียนรู้และการสืบทอดภูมิ ปัญญาเชิงพุทธ ของชุมชนชายขอบครอบคลุมทั้ง ๓ ระดับ ได้แก่ ระดับบุคคล ระดับครอบครัว และ ระดับสังคม ปฏิบัติหน้าที่ของตนเองในฐานะสมาชิกของสังคมให้ดีที่สุด ไม่ทาตัวให้เป็นภาระต่อชุมชน