การพัฒนารูปแบบและกิจกรรมการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุของศูนย์การเรียนรู้ สุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑) เพื่อศึกษาความต้องการและการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุของศูนย์การเรียนรู้สุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ ๒) เพื่อพัฒนารูปแบบและกิจกรรมการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ และ ๓) เพื่อวิเคราะห์แนวทางการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก สังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การสนทนากลุ่ม กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้สูงอายุของศูนย์การเรียนรู้สุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ จำนวน ๒๐ คน โดยการสุ่มแบบเจาะจง ผู้ให้ข้อมูลสำคัญในการสนทนากลุ่ม จำนวน ๑๐ คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหาและนำเสนอเชิงพรรณนาความตามวัตถุประสงค์การวิจัย ผลการวิจัยพบว่า ๑. การศึกษาความต้องการและการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุของศูนย์การเรียนรู้สุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ พบว่า ผู้สูงอายุต้องการให้สุขภาพร่างกายแข็งแรง ปราศจากโรคภัย มีความปลอดภัย ได้รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ต้องการมีกิจกรรมนันทนาการ ความรู้การใช้ยาประเภทต่าง ๆ วิธีเลิกเหล้าบุหรี่ ต้องการร่วมกิจกรรมทางพุทธศาสนา ฝึกปฏิบัติวิปัสสนา ความรู้เกี่ยวกับสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ ฝึกปฏิบัติทางด้านอาชีพที่เหมาะสม การพัฒนาอารมณ์ขัน กิจกรรมผ่อนคลายความเครียด การดูแลสุขภาพจิตให้ผ่องใส ร่วมกิจกรรมสาธารณประโยชน์ ทำกิจกรรมเพื่อสังคม การมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้ง การแก้ปัญหาความไม่เป็นธรรมในสังคม ๒. การพัฒนารูปแบบและกิจกรรมเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ พบว่า มีรูปแบบและกิจกรรมการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ ๓ รูปแบบ คือ ๑) สุขภาวะด้านร่างกาย ประกอบด้วยกิจกรรม ๓ กิจกรรม คือ กิจกรรมทำให้ร่างกายแข็งแรง มีความปลอดภัย ปลอดสารพิษ และอาหารที่มีประโยชน์ ๒) สุขภาวะด้านจิตใจและปัญญา ประกอบด้วย ๔ กิจกรรม คือ กิจกรรมความงาม ความดี ความสงบ และมีสติ ๓) สุขภาวะด้านสังคม ประกอบด้วย ๓ กิจกรรม คือ สิทธิประโยชน์ ความยุติธรรม สันติสุข ๓. แนวทางการเสริมสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ ของศูนย์การเรียนรู้สุขภาวะผู้สูงอายุ วัดสันติวิเวก ตำบลตะเคียน อำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ พบว่า ๑) ด้านร่างกาย ได้แก่ ควรส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเข้าใจถึงการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และหมั่นตรวจสุขภาพเป็นประจำ ควรส่งเสริมการออกกำลังกาย เช่น การรำไม้พลอง และควรส่งเสริมให้พบทันตแพทย์ เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากเป็นประจำทุก ๖ เดือน และตรวจสุขภาพประจำปี ๒) ด้านจิตใจและปัญญา ได้แก่ ควรมีความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้สูงอายุ ควรส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเข้าร่วมทำกิจกรรมกับผู้อื่นๆ อยู่เสมอ และ ๓) ด้านสังคม ได้แก่ ควรส่งเสริมให้ทำกิจกรรมร่วมกับครอบครัว ชุมชน ควรเสริมความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิประโยชน์ของผู้สูงอายุ และควรส่งเสริมให้ผู้สูงอายุ เข้าวัดทำบุญ ปฏิบัติธรรมและฟังธรรมเพื่อให้เกิดความสงบทางใจ