การพัฒนาเครือข ายการจัดการศึกษาคณะสงฆ์ เพื่อรองรับการพัฒนาสังคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค เพื่อ ๑) ศึกษาเครือขายการจัดการศึกษาคณะสงฆ เพื่อรองรับการพัฒนาสังคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑ ๒) พัฒนาเครือขายการจัดการศึกษาคณะสงฆ เพื่อรองรับการพัฒนาสังคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑ ๓) วิเคราะห เครือข ายการจัดการศึกษากับการพัฒนาสังคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑ ใช,วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช,การสัมภาษณ เชิงลึก (In-depth Interview) ผู,ให,ข,อมูลสำคัญ ได,แก ผู,บริหาร ครูผู,สอน ผู,เรียน สำนักเรียนที่จัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกธรรม สำนักเรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี โรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญ และมหาวิทยาลัยสงฆ ทั้ง ๒แหง ที่ตั้งอยู ในเขตจังหวัดขอนแกน จำนวน ๓๕ รูป วิธีการวิเคราะห ข,อมูลแบบอรรถาธิบายและพรรณนาความผลการวิจัยพบว า ๑. เครือขายการจัดการศึกษาของคณะสงฆ แบงออกเปNน ๕ รูปแบบ คือ ๑) เครือขายการจัดการศึกษาแบบตามอัธยาศัย ๒) เครือขายการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกธรรม ๓) เครือขายการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี ๔) เครือข ายการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษา และ ๕) เครือขายการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา ซึ่งมีการจัดการศึกษาที่สอดคล,องเกื้อกูลสนับสนุนกันและกัน คณะสงฆ ทุกระดับและประชาชนให,ความสำคัญ และมีการจัดการศึกษา ระดับอุดมศึกษาเปNนหนวยรองรับผู,เรียนที่สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนพระปริยัติธรรมทั้ง ๓ แผนก มีวัตถุประสงค และเปRาหมายที่ชัดเจนและตอเนื่อง เปNนไปในทิศทางเดียวกัน มีการปรับตัวให,สอดคล,องกับสังคมในป)จจุบัน เพื่อรักษาและจรรโลงไว,ซึ่งการศึกษาและการค,นคว,าทางพระพุทธศาสนา มีการกำหนดวิสัยทัศน รวมกันและมีความสอดคล,องไปในทิศทางเดียวกัน มีความสนใจหรือมีผลประโยชน รวมกัน สมาชิกทุกภาคสวนของคณะสงฆ ทุกระดับมีสวนรวมในการจัดการศึกษาโดยมีจุดหมายบุคลากรรวมกัน มีการเชื่อมโยง มีการสร,างความรู,สึกรวมกัน และมีการพัฒนาระบบที่โปรงใส ตรวจสอบได,มีจุดหมายรวมกัน มีการเสริมสร,าง เกื้อหนุนพึ่งพาและมีการมีปฏิสัมพันธ กันในเชิงแลกเปลี่ยนกันและกัน ๒. การพัฒนาเครือขายการจัดการศึกษาคณะสงฆ เพื่อรองรับการพัฒนาสังคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑ โดยการพัฒนาการปกครองคณะสงฆ ให,สามารถบูรณาการทุกมิติของการบริหารกิจการคณะสงฆ ทั้ง ๖ ด,าน เปNนไปในทิศทางเดียวกัน โดยใช, “วัด”เปNนศูนย กลางในการจัดการศึกษาใน ๓แผนก สงตอไปถึงการจัดการศึกษาระดับสูง และมีการจัดตั้งสถาบันอมรมด,านวิป)สสนากรรมฐานให,ความสำคัญตอการพัฒนาจิตใจของพระภิกษุสามเณรผู,เปNนศาสนทายาทเปNนสำคัญ อันเปNนการสร,างพื้นที่การทำงานให,กับพระภิกษุสามเณรเมื่อสำเร็จการศึกษาสูงสุดแล,ว๓. ผลการวิเคราะห เครือขายการจัดการศึกษากับการพัฒนาสังคมไทยในศตวรรษที่ ๒๑เครือขายการจัดการศึกษาคณะสงฆ อาศัยสถาบันการศึกษาคณะสงฆ เปNนแกนนำในการจัดการศึกษาภายใต,รูปแบบหลักสูตรและการบูรณาการรวมกับศาสตร สมัยใหม วัดและสำนักปฏิบัติธรรม เปNนเครือขายสนับสนุนสงเสริมการเรียนรู,ตามสภาพจริง เริ่มต,นจากการสงเสริมให,ประชาชนเข,ามาบวช เรียน และสงเสริมให,ประชาชนทั่วไปได,รวมปฏิบัติธรรมตามคำสั่งสอนของพระพุทธเจ,า ซึ่งวัดและสำนักปฏิบัติธรรม มีศักยภาพในการรักษาและพัฒนาทรัพยากร ที่เอื้อตอการเรียนรู,ตามสภาพจริงของผู,เรียน วัดและสำนักปฏิบัติธรรม มีเปRาหมายเดียวกันกับคณะสงฆ คือจัดการศึกษาให,ผู,เรียนได,มีการพัฒนาตนเองและพัฒนาสังคม