โรงเรียนผู้สูงอายุ : การจัดการสุขภาวะและสวัสดิการผู้สูงอายุในภาคกลาง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค&เพื่อ (๑) เพื่อศึกษากระบวนการดำเนินการของโรงเรียน ผู สูงอายุในภาคกลาง (๒) เพื่อพัฒนาระบบการจัดการสุขภาวะและสวัสดิการผู สูงอายุของโรงเรียน ผู สูงอายุในภาคกลาง และ (๓) เพื่อเสริมสร างเครือข$ายโรงเรียนผู สูงอายุในการจัดการสุขภาวะและ สวัสดิการของผู สูงอายุในภาคกลาง ระเบียบวิธีวิจัยเปAนการวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed Research) ระหว$างวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) โดยใช วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ (Survey Research) จากแบบสอบถาม (Questionnaire) และการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ประกอบการ สัมภาษณ&เชิงลึก (In depth Interview) กับผู ให ข อมูลสำคัญ (Key Informant) เพื่อสนับสนุนข อมูล เชิงปริมาณ และการสนทนากลุ$ม (Focus group) นำเสนอข อมูลด วยวิธีการเชิงพรรณนา เพื่อจัด หมวดหมู$เนื้อหา แล วนำมาสังเคราะห&เชิงระบบเพื่อหาประเด็นร$วมหรือประเด็นหลักและอธิบายเนื้อหา ผลการวิจัยพบว า ๑. การดำเนินการของโรงเรียนผู สูงอายุในภาคกลาง เปAนไปเพื่อส$งเสริมสุขภาวะและ สวัสดิการผู สูงอายุ โดยมีวัตถุประสงค&ในการจัดตั้ง คือ เพื่อพัฒนาสุขภาวะของผู สูงอายุทั้ง ๔ มิติ คือ ด านกาย ด านจิตใจ ด านปaญญา และด านสังคม เพื่อส$งเสริมการพัฒนาตนเองและการเรียนรู ตลอดชีวิต เพื่อให ชุมชนและสังคม ตระหนักเห็นคุณค$า และยอมรับองค&ความรู ของผู สูงอายุ เพื่อเสริมสร าง สัมพันธภาพที่ดีระหว$างบุคคลสามวัยในการเอื้ออาทรและอยู$ร$วมกันอย$างมีความสุข เพื่อเสริมสร าง การเปAนจิตอาสาของบุคคลสามวัยในการบำเพ็ญประโยชน&แก$ชุมชนและสังคม เพื่อส$งเสริมภูมิปaญญา และวัฒนธรรมท องถิ่นให ดำรงสืบทอดต$อไป และเพื่อส$งเสริมให ผู สูงอายุสร างสรรค&ประโยชน&แก$ชุมชน และสังคม ผ$านพฤติกรรมการใช ชีวิตและกิจกรรมการเรียนการสอนในโรงเรียนให ครอบคลุมทั้ง ๔ มิติ คือ ด านร$างกาย ด านสังคม ด านจิตใจ และด านสติปaญญา ซึ่งกิจกรรมที่ส$งเสริมให ผู สูงอายุในภาคกลาง มีสุขภาวะที่ดีและมีสวัสดิการที่เหมาะสมนั้น ล วนมีความสัมพันธ&และเกิดจากความร$วมมือของบุคลากร จิตอาสา ชุมชนและหน$วยงานในพื้นที่ ๒. ระบบการจัดการสุขภาวะและสวัสดิการผู สูงอายุของโรงเรียนผู สูงอายุในภาคกลาง (๑) การจัดการสุขภาวะและสวัสดิการด านร$างกาย ดำเนินการผ$านกิจกรรมส$งเสริมสุขภาพทางกาย ได แก$ อาหารและโภชนาการ การออกกำลังกาย และพัฒนาด านอารมณ&ในวัยผู สูงอายุ เช$น กิจกรรม สวดมนต& นั่งสมาธิ กิจกรรมธรรมบำบัด เปAนต น มีการตรวจสุขภาพเปAนประจำทุกปd เยี่ยมบ านผู สูงอายุ ติดเตียง บริการเบี้ยยังชีพผู สูงอายุอย$างทั่วถึง และพัฒนาสวนสาธารณะสำหรับผู สูงอายุได ออกกำลัง กาย (๒) การจัดการสุขภาวะและสวัสดิการด านสังคม เน นให ผู สูงอายุได มีกิจกรรมการเสวนา ข แลกเปลี่ยนเรียนรู ระหว$างผู สูงอายุในโรงเรียน มีการพูดคุยแลกเปลี่ยนความรู เรื่องราวต$างๆ ที่เกิดขึ้น ในชีวิตประจำวัน พัฒนาทักษะในการพูด ทักษะในการฟaง มีการจัดกิจกรรมสายด$วนผู สูงอายุ กิจกรรม อาสาสมัครดูแลผู สูงอายุที่บ าน (๓) การจัดการสุขภาวะและสวัสดิการด านจิตใจ ผ$านกระบวนการ กิจกรรมทางจิตวิทยา กิจกรรมคิดบวก กิจกรรมการร องเพลง กิจกรรมนันทนาการ กิจกรรมทาง ศาสนา กิจกรรมธรรมบำบัด จัดทำโครงการสร างศูนย&สุขภาพสำหรับผู สูงอายุ เพื่อพบปะพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น (๔) การจัดการสุขภาวะและสวัสดิการด านสติปaญญา ดำเนินการผ$านกิจกรรม ทางวิชาการ วัฒนธรรมและภูมิปaญญาท องถิ่น โดยเน นให ผู สูงอายุได ฝhกการนำหลักธรรมทางศาสนาไป ใช ในชีวิตประจำวัน ส$งเสริมภูมิปaญญา งานฝdมือ งานประดิษฐ& เพื่อส$งเสริมให ผู สูงอายุได ผลิต และหา ตลาดในการจัดจำหน$ายให ผู สูงอายุให เกิดรายได ๓. เสริมสร างเครือข$ายโรงเรียนผู สูงอายุในการจัดการสุขภาวะและสวัสดิการของ ผู สูงอายุในภาคกลาง โดยการสร างเครือข$ายความร$วมมือระหว$างภาครัฐ องค&การปกครองส$วนท องถิ่น ภาคเอกชน และภาคประชาชนในพื้นที่ ทำข อตกลงความร$วมมือทางวิชาการระหว$างโรงเรียนผู สูงอายุ เพื่อพัฒนาด านวิชาการร$วมกัน มีการจัดกิจกรรมร$วมกันเปAนเครือข$าย เช$น กีฬา นันทนาการ ปฏิบัติ ธรรมร$วมกัน เปAนต น และมีการศึกษาดูงานเพื่อเรียนรู และแลกเปลี่ยนซึ่งกันและกันเพื่อสร าง ความสัมพันธ&ให แนบแน$นขึ้น