การพัฒนาศักยภาพสถาบันทางสังคมในการปลูกฝ!งจิตสำนึกคุณธรรม และค)านิยมสุจริตในสังคมไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค(เพื่อ (๑) ศึกษารูปแบบของการเสริมสรAางค$านิยมสุจริตของ สถาบันครอบครัวตามหลักพระพุทธศาสนา (๒) ศึกษารูปแบบของกระบวนการสรAางค$านิยมสุจริตของ วัดและชุมชน (๓) ศึกษารูปแบบของการเสริมสรAางเครือข$ายการต$อตAานทุจริตขององค(กรปกครองส$วน ทAองถิ่น (๔) วิเคราะห(แนวทางการพัฒนาศักยภาพสถาบันทางสังคมในการปลูกฝ งจิตสำนึกคุณธรรม และค$านิยมสุจริตในสังคมไทยที่สอดคลAองกับสภาพการณ(ป จจุบัน (๕) นำเสนอตAนแบบกิจกรรมการ พัฒนาศักยภาพสถาบันทางสังคมในการปลูกฝ งจิตสำนึกคุณธรรมและค$านิยมสุจริตในสังคมไทย การวิจัยครั้งนี้เปDนวิจัยเชิงปฏิบัติการ เครื่องมือที่ใชAในการวิจัย ไดAแก$ วิเคราะห(เนื้อหาจาก กรณีศึกษาของโครงการย$อยทั้ง ๓ โครงการ และการสนทนากลุ$มเฉพาะร$วมกับผูAทรงคุณวุฒิจาก สถาบันครอบครัว สถาบันพระพุทธศาสนา สถาบันการศึกษา/การปกครอง ดAวยวิธีการสุ$มแบบเจาะจง จำนวน ๙ รูป/คน ซึ่งวิเคราะห(ขAอมูลโดยใชAเทคนิคการวิเคราะห(เนื้อหาเชิงพรรณนา และการประเมิน ผลปฏิบัติการ (รายตัวชี้วัด) จากอาสาสมัครผูAเขAาร$วมกิจกรรม จำนวน ๕๐ คน ซึ่งวิเคราะห(ขAอมูลโดย ใชAสถิติ คือ ค$าความถี่ ค$ารAอยละ ค$าเฉลี่ย และค$าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว$า ๑. รูปแบบของการเสริมสรAางค$านิยมสุจริตของสถาบันครอบครัวตามหลักพระพุทธ- ศาสนา พบว$า มีลักษณะเปDนรูปแบบของเครือข$ายสัมพันธ(ทางสังคม ที่มุ$งขับเคลื่อนการทำงาน ระหว$างผูAมีส$วนเกี่ยวขAองระดับพื้นที่ โดยอาศัยโครงการสรAางความปรองดองสมานฉันท(โดยใชA หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา “หมู$บAานรักษาศีล ๕” เปDนฐาน ๒. รูปแบบของกระบวนการสรAางค$านิยมสุจริตของวัดและชุมชน พบว$า มีลักษณะเปDน รูปแบบของการกระตุAนใหAเยาวชนเกิดความสนใจเรื่องความซื่อสัตย(สุจริต โดยมีโรงเรียน/สถานศึกษา เปDนสถาบันที่ทำหนAาที่ใหAการศึกษาอบรม สรAางนิสัย ใหAความรูA ควบคู$กับการพัฒนาทักษะทางดAาน ป ญญา และมีองค(กรทางศาสนาต$าง ๆ ทำหนAาที่ส$งเสริมสนับสนุนการสรAางลักษณะนิสัยความซื่อสัตย( สุจริต บนพื้นฐานของความศรัทธาเชื่อในสิ่งที่ดีจนปฏิบัติเปDนกิจนิสัย ข ๓. รูปแบบของการเสริมสรAางเครือข$ายการต$อตAานทุจริตขององค(กรปกครองส$วนทAองถิ่น พบว$า มีลักษณะเปDนรูปแบบของการเสริมสรAางเครือข$ายการต$อตAานทุจริตขององค(กรปกครองส$วน ทAองถิ่นตามแผนปฏิบัติการปPองกันการทุจริต ตามกระบวนการ คือ การสรAางอุดมการณ( การก$อรูป เครือข$าย การพัฒนาศักยภาพ การวางแผน การส$งเสริมและดำเนินการ และการสรุปบทเรียน ประเมินผล ตามลำดับ ๔. แนวทางการพัฒนาศักยภาพสถาบันทางสังคมในการปลูกฝ งจิตสำนึกคุณธรรมและ ค$านิยมสุจริตในสังคมไทยที่สอดคลAองกับสภาพการณ(ป จจุบัน พบว$า มีลักษณะเปDนการขับเคลื่อน กิจกรรมทางสังคมโดยกระบวนการมีส$วนร$วมของสถาบันทางสังคมที่บูรณาการการทำงานในลักษณะ เครือข$าย และมุ$งเปPาไปที่กลุ$มคนรุ$นใหม$ ๕. ตAนแบบกิจกรรมการพัฒนาศักยภาพสถาบันทางสังคมในการปลูกฝ งจิตสำนึกคุณธรรม และค$านิยมสุจริตในสังคมไทย พบว$า มีลักษณะเปDน “กิจกรรมเครือข$ายคนรุ$นใหม$ตAานทุจริต” ใน รูปแบบของกิจกรรมจิตอาสาที่แสดงออกถึงความรับผิดชอบต$อสังคม ซึ่งประกอบดAวยกิจกรรมเชิง วิชาการเพื่อปลูกฝ งจิตสำนึกคุณธรรมและค$านิยมสุจริตแก$สมาชิกเครือข$ายคนรุ$นใหม$ตAานทุจริต และ กิจกรรมเชิงปฏิบัติการเพื่อเผยแพร$สำนึกคุณธรรมและค$านิยมสุจริตหรือต$อตAานทุจริตไปสู$ชุมชนและ สังคม ซึ่งจากผลการประเมินรายตัวชี้วัด พบว$า ดAานบริบท อยู$ในระดับมาก (๔.๒๘) ดAานป จจัยนำเขAา อยู$ในระดับมาก (๓.๘๘) ดAานกระบวนการ อยู$ในระดับมาก (๓.๘๓) และดAานผลผลิต อยู$ในระดับมาก (๔.๐๕)