พระนักศึกษาข้ามพรมแดนรัฐชาติจากอาเซียนและอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงในประเทศไทย: วิถีชีวิตและเครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมข้ามชาติ

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้ มุ่งที่จะศึกษาวิถีชีวิต ภูมิหลัง การปรับตัวและกระบวนการสร้างเครือข่ายทางสังคมข้ามพรมแดนของพระนิสิตจากประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียนและในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขงที่กำลังศึกษาในมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โดยเลือกศึกษากลุ่มพระนิสิตข้ามแดนที่ศึกษาอยู่ทั้งในส่วนกลางและวิทยาเขตต่างๆ ผลการศึกษาพบว่า พระนิสิตจากประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียนและในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง เริ่มเข้ามาศึกษาในประเทศไทย อย่างเด่นชัดเมื่อปลายทศวรรษ ๒๕๔๐ โดยมีเงื่อนไขทั้งที่เป็น ปัจจัยผลักดัน ได้แก่ (๑) สภาพทางด้านเศรษฐกิจของครอบครัว (๒) การที่ประเทศต้นทางให้โอกาสพัฒนาตนเองน้อย (๓) ปัจจัยทางด้านการเมือง และปัจจัยดึงดูด ได้แก่ (๑) ปัจจัยด้านภูมิศาสตร์ (๒) ปัจจัยด้านสังคมวัฒนธรรม และ (๓) ปัจจัยด้านอัตลักษณ์ของสถาบัน ด้านการปรับตัวนั้น จะมีทั้งการปรับตัวทางด้านสังคม และการปรับตัวทางวัฒนธรรมโดยเฉพาะการปรับตัวด้านภาษา นอกจากนี้ ในฐานะของ “คนต่างด้าว” พวกเขาก็ย่อมเผชิญกับปัญหาและอุปสรรคบางประการในการดำเนินชีวิต ฉะนั้น พวกเขาจึงมีการสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมเพื่อปรับเปลี่ยนตำแหน่งแห่งที่ทางสังคมของตน อย่างน้อย 3 รูปแบบ คือการสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมกับชุมชนบ้านเกิด การสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมระดับบุคล และการสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ทางสังคมในรูปของชมรม