การศึกษาเชิงประยุกต์หลักพุทธธรรมกับการแก้ปัญหาบริโภคนิยม ของวัยรุ่นจังหวัดอุบลราชธานี

Abstract

งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษามโนทัศน์เรื่องปัญหาบริโภคนิยมของวัยรุ่นในปัจจุบัน ๒) เพื่อศึกษามโนทัศน์เรื่องการบริโภคตามหลักพุทธธรรมในพระพุทธศาสนา และ ๓) เพื่อการประยุกต์หลักพุทธธรรมในการแก้ปัญหาบริโภคนิยมของวัยรุ่นจังหวัดอุบลราชธานี เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการศึกษาเอกสาร และสัมภาษณ์ความเห็นนิสิตและนักเรียนจำนวน ๒๐ คน โดยวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า วัยรุ่นในสังคมไทยมีค่านิยมเสพวัตถุนิยม มีความฟุ้งเฟ้อและฟุ่มเฟือย การใช้จ่ายฟุ่มเฟือยเกินวัย ทำให้เกิดปัญหาที่เกิดจากบริโภคของวัยรุ่นในสังคมไทยมี ๓ อย่างคือ ๑) วิกฤติด้านกายภาพ ๒) วิกฤติด้านจิตภาพ และ ๓) วิกฤติทางสังคม การบริโภคตามหลักพุทธธรรมในพุทธศาสนามีหลักพุทธธรรมว่าด้วยเรื่องของการบริโภคตามหลักพุทธศาสนามี ๒ อย่าง คือ หลักพุทธธรรมที่ส่งเสริมการบริโภคตามหลักพุทธศาสนามี ๙ หลัก คือ ๑) หลักโยนิโสมนสิการ ๒) หลักอินทรีย์สังวร ๓) หลักสติ – สัมปชัญญะ ๔) หลักโภชเน มัตตัญญุตา ๕) หลักมัชฌิมาปฏิปทา ๖) หลักสันโดษ ๗) หลักคิหิสุข ๘) หลักวัฒนมุข ๙) หลักทิฎฐิธัมมิกถัตประโยชน์ และ ๒) หลักพุทธธรรมที่ขัดแย้งการบริโภคตามหลักพุทธศาสนามี ๓ หลัก คือ ๑) ตัณหา ๒) อกุศลมูล และ ๓) อบายมุข ส่วนการประยุกต์หลักพุทธธรรมกับแก้ปัญหาบริโภคนิยมของวัยรุ่นจังหวัดอุบลราชธานีมี ๒ กลุ่มพบว่า วัยรุ่นสามารถประยุกต์หลักพุทธธรรมเกี่ยวกับการบริโภคตามหลักพุทธศาสนาทำให้มีประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิตของวัยรุ่นมีความขยันและอดทน รู้จักความประหยัด รู้จักใช้จ่ายทรัพย์ในสิ่งที่เป็นประโยชน์ในดำเนินชีวิตด้วยความพอดีและความพอเพียง