การประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมเพื่อเยียวยาผู้ป่วยระยะสุดท้าย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการคือ (๑) เพื่อพัฒนาระบบบริการดูแลผู้ป่วยระยะ สุดท้ายในชุมชน (๒) เพื่อพัฒนาแนวปฏิบัติและรูปแบบการดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยและญาติในการเตรียมความ พร้อมก่อนเสียชีวิต และ (๓) เพื่อพัฒนาต้นแบบในการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมเพื่อเยียวยาผู้ป่วยระยะ สุดท้ายในชุมชน การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) กับกลุ่มผู้ดูแลผู้ป่วยระยะ สุดท้าย (Care Giver) ในเขตตาบลอุโมงค์ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน จานวน ๒๐ คน และกลุ่มพระสังฆาธิ การในเขตตาบลอุโมงค์ อาเภอเมือง จังหวัดลาพูน จานวน ๑๑ วัด/รูป ผลของการศึกษา พบว่า ระบบบริการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายในชุมชน มีกระบวนการดังนี้ ๑. ประเมินปัญหา และความต้องการของครอบครัว (Family Assessment) ๒. การวางแผนเพื่อ ช่วยเหลือครอบครัว (Planning) ๓. การปฏิบัติตามแผน (Intervention) ๔.การประเมินผล (Evaluation) เพื่อให้เกิดการพัฒนาระบบบริการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายอย่างครบวงจรคือ ด้านกาย ใจ และจิตวิญญาณ ตลอดจนถึงการพัฒนาแนวปฏิบัติและรูปแบบการดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยและญาติ ในการเตรียมความพร้อมก่อนเสียชีวิต แนวปฏิบัติและรูปแบบการดูแลช่วยเหลือผู้ป่วยและญาติในการเตรียมความพร้อมก่อน เสียชีวิต ผลการศึกษาพบว่า การตรวจเยี่ยมบ้านของกลุ่มผู้ดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย (Care Giver) และ พระสงฆ์มีการผสมผสานกันระหว่างการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายและประเพณีพิธีกรรมทาง พระพุทธศาสนาของล้านนา เช่น พิธีผูกข้อมือ, การให้ศีลให้พร และการเทศนาธรรม เรียกว่า “ธรรม มหาวิบาก” การพัฒนาระบบต้นแบบเพื่อติดตามและขยายการศึกษาต่อไป ผลการศึกษาพบว่าการ ทางานบริการดูแลแบบประคับประคองผ่านกิจกรรมทางศาสนาของพระสงฆ์ ส่งผลให้ผู้ป่วยและญาติ ของผู้ป่วยรู้สึกมีที่พึ่งทางจิตใจ ผู้ป่วยเสียชีวิตอย่างสงบสุข และเสริมสร้างขวัญกาลังใจของผู้ป่วยให้ดี ขึ้น