รูปแบบการเรียนรู้ของชุมชนตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในจังหวัดลำปาง

Abstract

การวิจัยเรื่อง“รูปแบบการเรียนรู้ของชุมชนตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในจังหวัด ลาปาง”ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ ๑) เพื่อศึกษากระบวนการเรียนรู้ของชุมชนตามแนว ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ๒) เพื่อศึกษาชุมชนที่มีความสาเร็จในอาชีพตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงในจังหวัดลาปาง และ ๓) เพื่อรูปแบบที่เหมาะสมกับการเรียนรู้ของชุมชนตามแนวปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียงในจังหวัดลาปาง โดยผู้วิจัยได้ศึกษาเอกสาร แบบสอบถามก่อนและหลัง กระบวนการเรียนรู้ของชุมชนตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ที่รวบรวมได้จากกลุ่มตัวอย่าง จานวน๖๔คนและผลการศึกษาดูงานและการสัมภาษณ์ชุมชนที่มีความสาเร็จในอาชีพตามแนวปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง แล้วนามาวิเคราะห์ข้อมูลทางสังคมศาสตร์โดยใช้สถิติค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ประกอบการบรรยาย ผลการวิจัย พบว่าหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงตั้งอยู่บนฐานของทางสายกลางและความ ไม่ประมาท โดยคานึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสร้างภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี ตลอดจนให้ ความรู้ ความรอบคอบ และคุณธรรม ประกอบการวางแผน การตัดสินใจ ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจาก แบบสอบถาม พบว่าผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถาม สรุปได้ว่า หลังเข้าร่วมกิจกรรม กระบวนการเรียนรู้ตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ มีความคิดเห็นในด้าน การเรียนรู้ทักษะการพึ่งตนเองว่า การรู้จักความพอดีที่ไม่น้อยเกินไป และไม่มากเกินไป โดยไม่ เบียดเบียนตนและผู้อื่น เช่น การผลิตและการบริโภคที่อยู่ในระดับพอประมาณ จะเป็นหลักประกัน คุณภาพชีวิตที่ดี และการตัดสินใจในการประกอบอาชีพใดๆ ควรต้องเป็นไปอย่างมีเหตุผล และคาหนึ่ง ถึงผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากอาชีพนั้นๆ อย่างรอบคอบ มีความคิดเห็นในด้านการขัดเกลาเชิงพุทธว่า ความไม่ประมาทในการทาภารกิจที่ควรทา และมีสติปัญญาในการวิเคราะห์ให้เห็นสิ่งที่เป็นโทษ และ ดาเนินชีวิตอย่างมีสติตามเงื่อนไขแห่งคุณธรรม จะทาให้ชีวิตมีความสุขอย่างแท้จริง มีความคิดเห็นใน ด้านการเรียนรู้เพื่อสุขภาพว่า ยามเศรษฐกิจตกต่า หากตนเองได้ฝึกฝนทักษะการทางานตามแนว ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่สอดคล้องกับหลักมัชฌิมาปฏิปทา ย่อมทาให้ชีวิตดารงอยู่ได้เป็นปกติ และ มีความคิดเห็นในด้านการฝึกทักษะชีวิตจากปราชญ์พื้นบ้านว่าการฝึกทักษะชีวิตจากปราชญ์พื้นบ้าน จะช่วยให้ตนเองเห็นช่องทางการประกอบการงาน และดาเนินชีวิตที่ถูกต้องตามบรรทัดฐานทางสังคม จากการศึกษาชุมชนที่มีความสาเร็จในอาชีพตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในจังหวัด ลาปางพบว่า ชุมชนใช้กิจกรรมกลุ่มทั้งหมดมาเรียนรู้โดยใช้ทุนทางสังคม คือทุนทางธรรมชาติ ทุนทาง วัฒนธรรม ทุนทางภูมิปัญญา ที่มีองค์ความรู้ จากผู้รู้ ปราชญ์ชุมชนมาสร้างกระบวนการเรียนรู้สร้าง ความหลากหลายให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ใหม่ที่จะนาไปปรับปรุงเพิ่มเติมความรู้ ให้ทันต่อวิทยาการ สมัยใหม่ อาศัยความเป็นธรรม ความเชื่อมั่น เรียนรู้จากรุ่นสู่รุ่น การให้เรียนรู้หลักธรรมทางพุทธ ศาสนา คือ สัมมาอาชีวะ หรือทางสายกลาง หรือ เศรษฐกิจมัชฌิมา แล้วนาองค์ความรู้มาเป็น แบบอย่างความสาเร็จ สร้างจิตสานึกให้กับชุมชน ดังนั้น รูปแบบที่เหมาะสมกับการเรียนรู้ของชุมชนตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียงในจังหวัดลาปาง ด้านหลักการพัฒนาเศรษฐกิจมีควรกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วยการ สร้างเวทีแห่งการเรียนรู้มีการสร้างเครือข่ายทางสังคม สร้างกระบวนการเรียนรู้ใหม่ที่จะนาไป ปรับปรุง และมีความพร้อมเพียงของหมู่คณะเช่นนี้ จะสามารถพึ่งตนเองได้ด้านหลักการสร้าง คุณธรรม มีควรกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วยการใช้หลักสมชีวิตา หลักเมตตา หลักธัมมัญญุตา และอัตถัญญุตา และหลักปฏิสันถารคารวตา การใช้หลักโยนิโสมนสิการหลักธัมมานุธัมมปฏิบัติหลัก มัชฌิมาปฏิปทาและหลักขันติการใช้หลักมัตตัญญุตา หลักอัตถจริยา และหลักวิมังสาและการใช้ หลักการให้ความเคารพ และไม่ลบหลู่ดูหมิ่น เช่นนี้ จะทาให้มีวิถีธรรมนาชีวิตด้านหลักการเสริม สุขภาพ ควรกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วยการรู้จักดูแลสุขภาพของตนเอง การสร้างหลักสุขภาพ ทางกายและจิตใจและการสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ที่ปลอดภัยต่อสุขภาพเช่นนี้ จะทาให้มีร่างกายที่ ปลอดโปร่ง และด้านการแสวงหาความรู้ ควรกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วยการนาเอาสิ่งที่มีอยู่ แล้วมาพัฒนาให้กลายเป็นศูนย์การเรียนรู้ การระดมความคิดแล้วลงมือทาเป็นทีมและการฝึกทักษะ การปฏิบัติจริงเช่นนี้ จะทาให้ชีวิตมีทางเลือก