กลยุทธ์การพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย ๓ ประการคือ ๑)เพื่อศึกษาบริบทของปราชญ์ชาวบ้าน จังหวัดขอนแก่น ๒)เพื่อศึกษากลยุทธ์การพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น และ ๓)เพื่อนา เสนอกลยุทธ์การพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น ให้เป็นตัวอย่างในการ พัฒนาสังคม โดยได้รวบรวมข้อมูลตามแนวคิดการวิจัยเชิงคุณภาพประกอบด้วยการศึกษาเอกสาร และ การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก(In-depth Interview) เป็นวิธีการหลักในการเก็บรวบรวมข้อมูล แหล่งข้อมูลที่ใช้ ในการวิจัยครั้งนี้เป็นปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น จา นวน ๓ ท่าน คือ พ่อบุญเต็ม ชัยลา พ่อผอง เกต พิบูลย์ และพ่อทัศน์ กระยอม ซึ่งเป็ นการเลือกแบบเจาะจง(Purposive Sampling) เพราะปราชญ์ ชาวบ้านทั้ง ๓ ท่าน มีผลงานที่โดดเด่นเป็นยอมรับของสังคม ตลอดทั้งมีการดา เนินกิจกรรมร่วมกัน ในการพัฒนาสังคม ซึ่งผลจากการวิจัย พบว่า กลยุทธ์การพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้านจังหวัด ขอนแก่น สามารถจา แนกเป็นกลยุทธ์ด้านต่างๆ ดังนี้ ๑.กลยุทธ์ด้านการสร้างความร่วมมือ ๑.๑ การพัฒนาตนเองเพื่อให้เป็นที่ยอมรับ ในด้านการดา เนินชีวิต การมคี ุณธรรม ความ เป็นผู้นา การเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ ๑.๒ สร้างระบบการทา งานอย่างมีส่วนร่วม เปิ ดโอกาสให้สมาชิกหรือเครือข่ายได้ร่วม คิดร่วมทา ร่วมแก้ปัญหา ๑.๓ สร้างระบบการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน มีการช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ๑.๔ ประสานความร่วมมือกับบุคคล และหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน เพื่อการเข้าถึง แหล่งเรียนรู้ เงินทุน และทรัพยากรอื่น ๆ ๒. กลยุทธ์ด้านภูมิปัญญาชาวบ้าน ๒.๑ การพัฒนาต้องอยู่บนฐานของวิถีชีวิตที่มีการเกื้อกูลกันระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ และมนุษย์กับธรรมชาติ ๒.๒ มีการประยุกต์ภูมิปัญญาท้องถิ่นและภูมิปัญญาสมัยใหม่เข้าด้วยกัน เพื่อการใช้ ประโยชน์ร่วมกันและรู้จัดการเลือกใช้ภูมิปัญญาที่เหมาะสม ๒.๓ นา หลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาเป็นแนวทางในการดา เนินชีวิต โดยเฉพาะ หลัก “อตฺตาหิ อตฺตโน นาโถ” ตนเป็นที่พ่งึ แห่งตน ๓. กลยุทธ์ด้านความยั่งยืน ๓.๑ มุ่งเน้นการพัฒนาคนให้มีคุณภาพ เพื่อให้ความรู้ที่จะอยู่ในสังคมอย่างรู้เท่าทันกับ การเปลี่ยนแปลงของสังคม ๓.๒ สร้างเครือข่ายความร่วมมือทุกระดับ เพื่อให้เกิดแนวร่วมอย่างกว้างขวาง ๓.๓ เน้นการพัฒนาที่อยู่บนพื้นฐานของชีวิตจริง มีความตั้งใจจริง สรุปได้ว่ากลยุทธ์การพัฒนาสังคมของปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดขอนแก่น มุ่งเน้นการ พัฒนาคนให้มีคุณภาพ เน้นการมีส่วนร่วมของชาวบ้าน การบูรณาการภูมิปัญญาพื้นบ้านผสมผสาน กับภูมิปัญญาสมัยใหม่ ส่งเสริมให้เกิดการพ่งึ ตนเองและการพ่งึ พาอาศัยซึ่งกันและกันในชุมชน และ การสร้างเคือข่ายเป็นเครื่องมือในการดา เนินงาน