รูปแบบและบทบาทการเยียวยาผู้สูงวัยจากสถานการณ์โรคภัยพิบัติติดต่อร้ายแรง ในจังหวัดเลย

Abstract

การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑. ศึกษาแนวคิดการเยียวยาสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักการ สาธารณสงเคราะห์วิถีพุทธ ๒) ศึกษารูปแบบการส่งเสริมสุขภาวะของผู้สูงอายุในสถานการณ์โรคภัยพิบัติติดต่อร้ายแรงของเทศบาลเมืองวังสะพุง อาเภอวังสะพุง จังหวัดเลย และ ๓) ศึกษาหลักการและการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมของสถานปฏิบัติธรรมในการดาเนินชีวิตของผู้สูงอายุ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ผลการวิจัย พบว่า ๑. แนวคิดการเยียวยาสุขภาวะผู้สูงอายุตามหลักการสาธารณสงเคราะห์วิถีพุทธ พบว่า มี ๒ รูปแบบ คือ ๑) การเยียวยาทางจิตใจ เป็นการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุแบบองค์รวม ได้แก่ อัตถะ ๓ ประการ หลักไตรสิกขาและภาวนา ๔ มาเป็นกรอบการดาเนินการ ๒) การเยียวยาทางวัตถุ อาศัยองค์กรทางศาสนาและนโยบายทางสังคมเข้ามาร่วมสนับสนุน ๒. รูปแบบการส่งเสริมสุขภาวะของผู้สูงอายุในสถานการณ์โรคภัยพิบัติติดต่อร้ายแรงของเทศบาลเมืองวังสะพุง อาเภอวังสะพุง จังหวัดเลย พบว่า การส่งเสริมสุขภาวะผู้สูงอายุ มี ๕ ด้าน คือ ๑) ด้านร่างกาย ได้แก่ ส่งเสริมการออกกาลังกายอย่างสม่าเสมอ ๒) ด้านจิตใจ ได้แก่ การรวมกลุ่มจัดกิจกรรมทางศาสนา การฝึกสมาธิ เป็นต้น ๓) ด้านสังคม ได้แก่ การส่งเสริมการเข้าร่วมกลุ่มกิจกรรมนันทนาการ ๔) ด้านจิตวิญญาณ ได้แก่ การทากิจกรรมทางพระพุทธศาสนา ๕) ด้านสภาพแวดล้อม ได้แก่ การจัดที่อยู่อาศัยให้เหมาะสม คนในครอบครัวต้องคอยเอาใจใส่ ๓. หลักการและการประยุกต์ใช้หลักพุทธธรรมของสถานปฏิบัติธรรมในการดาเนินชีวิตของผู้สูงอายุ พบว่า ๑) หลักการทั่วไปของสถานปฏิบัติธรรมเป็นสถานที่ทาบุญ ฝึกสมาธิและปฏิบัติธรรมของประชาชนทั่วไปทั้งแบบง่ายและแบบเชิงลึก ๒) หลักพุทธธรรมที่ประยุกต์ในการสร้างเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุที่มาปฏิบัติธรรม คือ ได้แก่ หลักไตรสิกขา ได้แก่ ศีล สมาธิ และปัญญา และหลักภาวนา ๔ ได้แก่ กายภาวนา ศีลภาวนา จิตตภาวนา และปัญญาภาวนา