เมืองโบราณชัยภูมิ: แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม

Abstract

งานวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาสำรวจแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม จังหวัดชัยภูมิในยุคทวารวดีและยุคขอม ๒)การพัฒนา และกระบวนการจัดการแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม จังหวัดชัยภูมิในยุคทวารวดีและยุคขอม ๓) เพื่อเชื่อมโยงแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม ยุคทวารวดี ยุคขอม จนถึงยุคปัจจุบันในจังหวัดชัยภูมิ โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยปฏิบัติการลงพื้นที่ และจัดกิจกรรมเชื่อมโยงแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม ยุคทวารวดีและยุคขอม ผลการวิจัยพบว่า ๑. แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม จังหวัดชัยภูมิยุคทวารวดีและยุคขอม จำนวน ๑๐ แห่ง ดังนี้ ๑) พระใหญ่ทวารวดี ๒) พระธาตุหนองสามหมื่น ๓) พระพุทธรูปศิลาแกะสลักบนหน้าผาภูพระ ๔)ใบเสมาสมัยทวารวดี วัดศรีปทุมคงคาวนาราม บ้านกุดโง้ง ๕) เมืองโบราณหามหอก ๖) ปราสาทกู่แดง ๗) ปรางค์กู่บ้านแท่น ๘) ปราสาทปรางค์กู่ ๙) ปรางค์ดอนกู่ ๑๐) พระธาตุกุดจอก ๒. เพื่อพัฒนาและส่งเสริมการอนุรักษ์แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม จังหวัดชัยภูมิในยุคทวารวดี และยุคขอม พบว่า การพัฒนาและการส่งเสริมการอนุรักษ์แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ศาสนาและวัฒนธรรมจังหวัดชัยภูมิยุคทวารวดีและยุคขอม เป็นการจัดการแหล่งเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพที่มีอยู่อย่างหลากหลายขึ้นอยู่กับการบริหารจัดการของผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง หรือหน่วยงานของรัฐที่มีส่วนรับผิดชอบเลือกนำมาใช้ให้เกิดความเหมาะสมกับแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ศาสนาและวัฒนธรรมยุคทวารวดีและยุคขอม โดยใช้วงจรคุณภาพของเดมมิ่ง (PDCA) ซึ่งเป็นรูปแบบที่มีความเหมาะสมเพราะเป็นกระบวนการจัดการที่ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง ๓. เพื่อเชื่อมโยงแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ศาสนาและวัฒนธรรม ยุคทวารวดี ยุคขอม จนถึงยุคปัจจุบันในจังหวัดชัยภูมิ การเชื่อมโยงแหล่งเรียนรู้ทาง ประวัติศาสตร์ศาสนาและวัฒนธรรมในยุคทวารวดีและขอมจนถึงปัจจุบันในจังหวัดชัยภูมิ แบ่งการเชื่อมโยงออกเป็น ๓ ด้านได้แก่ ๑) ด้านประวัติศาสตร์ ๒) ด้านศาสนาและ ๓) ด้านวัฒนธรรม ๑) การเชื่อมโยงข้อมูลด้านประวัติศาสตร์ของเมืองโบราณจังหวัดชัยภูมิสามารถเชื่อมโยงได้ออกเป็น ๓ กลุ่ม คือ) การเชื่อมโยงด้านอายุสมัย ๒) การเชื่อมโยงด้านประเภทการใช้งานของแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์และ ๓) การเชื่อมโยงแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์กับแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีอื่น ๆ ที่อยู่ใกล้เคียง