Generation Gap: การเรียนรู้ โลกทัศน์และการใช้ชีวิตร่วมกันของสังคมต่างวัยในจังหวัดลาปาง

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ๑) เพื่อศึกษาโลกทัศน์การใช้ชีวิตของสังคมต่างวัยในยุคปัจจุบัน ๒) เพื่อศึกษากระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของสังคมต่างวัยของจังหวัดลาปาง ๓) เพื่อสร้างนวัตกรรมการเรียนรู้ร่วมกันของสังคมต่างวัยของจังหวัดลาปาง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพจากการศึกษาการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึกและปฏิบัติการ โดยกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสาคัญเชิงคุณภาพจานวน ๓๐ คน ผู้ให้ข้อมูลสาคัญการสนทนากลุ่ม ๑๔ คน และกลุ่มเป้าหมายเชิงปฏิบัติการจานวน ๘๕คน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและกระบวนการพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ร่วมกันของสังคมต่างวัย ผลการศึกษาวิจัย พบว่า โลกทัศน์การใช้ชีวิตของสังคมต่างวัยในยุคปัจจุบัน มี ๕ มิติ คือ ๑) วิถีชีวิตที่มีการแข่งขันกันในทุกด้าน ๒) วิถีชีวิตท่ามกลางค่านิยมทางสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ๓) วิถีชีวิตการแก่งแย่งทางด้านเศรษฐกิจ ๔) วิถีชีวิตที่มุ่งเอาแต่ประโยชน์ส่วนตัวด้านการเมืองและการปกครอง ๕) วิถีชีวิตที่ถูกขัดเกลาจากภูมิปัญญาและวัฒนธรรมในท้องถิ่น ซึ่งวิถีชีวิตจากโลกทัศน์ ๕ มิติ จาแนกออกเป็น รูปแบบการใช้ชีวิตและการเรียนรู้ได้ ๔ ประเภท คือ ๑) รูปแบบเชิงปัจเจกบุคคล ๒) รูปแบบเชิงหน้าที่และการงาน ๓) รูปแบบเชิงเทคโนโลยีสารสนเทศ และ ๔) รูปแบบเชิงอุดมคติเดียวกัน ทั้งกิจกรรม ความสนใจ และความคิดเห็น กระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของสังคมต่างวัยในพื้นที่จังหวัดลาปาง มี ๕ อย่าง ได้แก่ ๑) การมีส่วนร่วมด้านอัตลักษณ์และวิถีชีวิตชุมชนกึ่งเมือง ซึ่งขับเคลื่อนโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ๒) ทุนทางภูมิวัฒนธรรม ด้านบุคคล ภูมิปัญญาท้องถิ่น พิธีกรรม ศักยภาพทางสังคม วัฒนธรรม ๓) การบริหารจัดการและแก้ปัญหาภายในชุมชนตนเองโดยการมีส่วนร่วม ๔) การออกแบบกิจกรรมเวทีชุมชนและเครือข่ายแบบมีส่วนร่วม ๕) การถอดบทเรียนสู่การปฏิบัติผ่านการเรียนรู้ร่วมกันจากการปฏิบัติตามแผนพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาล การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้และการใช้ชีวิตร่วมกันของสังคมต่างวัยในจังหวัดลาปาง มี ๔ นวัตกรรม คือ ๑) นวัตกรรมการจัดทาเวทีชุมชน ๓ ขั้นตอน คือ (๑.๑) ระดมความคิดเห็น (๑.๒) ออกแบบกิจกรรม (๑.๓) เสนอกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์ รวมถึงการมีคณะกรรมการวิจัยชุมชน ๒) การออกแบบการวิเคราะห์บริบทชุมชน ตัวอย่างรูปแบบการเรียนรู้ วิเคราะห์กระบวนการเรียนรู้ของ

ชุมชน ๓) การออกแบบกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์ ๔) การวิเคราะห์รูปแบบการพัฒนาการเรียนรู้จากการปฏิบัติ ๓ ระยะ คือ ๔.๑) กระบวนการต้นน้า ๔.๒) กระบวนการกลางน้า ๔.๓) กระบวนการปลายน้า อย่างไรก็ตาม การพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้และการใช้ชีวิตร่วมกันของสังคมต่างวัย ใช้ทฤษฎี KAP โดยการให้ความรู้ สู่การปรับทัศนคติ และ ปฏิบัติการสร้างความรัก ความสามัคคี เห็นอกเห็นใจกัน เกิดสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน ทาให้เกิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ต้นแบบได้