การปริวรรตและวิเคราะห์คัมภีร์พงศาวดารน่าน

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อปริวรรตคัมภีร์พงศาวดารน่านจากอักษรล้านนาเป็นอักษรไทย เพื่อแปลคัมภีร์พงศาวดารจากภาษาล้านนาไทยเป็นภาษาไทยกลาง เพื่อวิเคราะห์คุณค่าและองค์ความรู้ของคัมภีร์พงศาวดารน่าน เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร (Documentary Research) เพื่อทราบถึงแนวคิด หลักการปริวรรตคัมภีร์ใบลานอักษรภาษาล้านนา หลักการปริวรรตภาษาล้านนาเป็นภาษาไทยกลาง ในการศึกษาครั้งผู้วิจัยได้ทำการคัดเลือกผู้ให้ข้อมูลสำคัญโดยการเจาะจง (Purposive Sampling) ตามความสำคัญของประเด็นที่ศึกษา คือผู้ทรงคุณวุฒิที่เชี่ยวชาญด้านปริวรรตและแปลภาษาล้านนา จำนวน 7 รูป/คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า 1.) การปริวรรตคัมภีร์พงศาวดารน่าน มีรูปแบบการปริวรรตอยู่ด้วยกัน 3 รูปแบบ คือ 1. การปริวรรตตามรูปอักษรตัวต่อตัว 2. การปริวรรตอักษรพื้นเมืองตามเสียงในภาษาท้องถิ่น 3. การปริวรรตคำในท้องถิ่นให้ตรงกับคำในภาษาไทยกลาง ในการปริวรรตเนื้อหาคัมภีร์พงศาวดารน่านอาจจะมีคำที่มาจากภาษาพม่าบ้าง ก็จะยังคงการสะกดคำแบบเดิมเอาไว้แบบเดิมตามต้นฉบับที่ถูกบันทึกไว้ 2.) การปริวรรตคัมภีร์พงศาวดารน่านจากล้านนาไทยเป็นภาษาไทย ใช้หลักการปริวรรตคำในท้องถิ่นให้ตรงกับคำในภาษาไทยกลาง เพื่อให้ง่ายและสะดวกต่อการศึกษา วิเคราะห์สาระสำคัญของเนื้อหาที่ถูกบันทึกไว้ในพงศาวดารน่าน เป็นการเทียบคำและสำนวนที่เป็นภาษาล้านนาให้เป็นคำและสำนวนภาษาไทยในปัจจุบัน ทำให้เห็นคุณค่าและความสำคัญของสาระสำคัญที่ถูกบันทึกไว้ ซึ่งเกี่ยวข้องกับประวัติความเป็นมาของเมืองน่าน การกล่าวถึงลำดับของเจ้าผู้ปกครองเมืองน่านทั้ง 63 พระองค์ 3) สาระสำคัญของพงศาวดารน่าน ฉบับวัดพระธาตุช้างคำวรวิหาร ที่มีเนื้อหาประวัติการก่อสร้างเมืองน่านและลำดับของเจ้าผู้ครองนครน่านตั้งแต่อดีตเริ่มแรกก่อสร้างเมืองจนมาถึงผู้ครองนครน่านองค์สุดท้าย แบ่งออกเป็นระยะของการสร้างและปกครองเมืองน่านที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ ดังนี้ ระยะที่ ๑ การสร้างเมืองปัวและเมืองน่าน ระยะที่ ๒ เมืองน่านขึ้นกับอาณาจักรล้านนา ระยะที่ ๓ เมืองน่านตกเป็นเมืองขึ้นของพม่า ระยะที่ ๔ เมืองน่านขึ้นกับกรุงรัตนโกสินทร์ เจ้าฟูาอัตถวรปัญโญขอเป็นข้าขอบขัณฑสีมากรุงรัตนโกสินทร์ นครน่านมีฐานะเป็นหัวเมืองประเทศราช เจ้าผู้ปกครองนครน่านมีอำนาจสิทธิ์เด็ดขาดในการปกครองพลเมือง