การพัฒนากลไกการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้วยชุมชนต้นแบบ ของจังหวัดน่าน

Abstract

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงคE ๑) เพื่อศึกษาชุมชนต้นแบบในการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก ของจังหวัดน่าน ๒) เพื่อพัฒนากลไกการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้วยชุมชนต้นแบบของจังหวัดน่าน ๓) เพื่อนำเสนอรูปแบบกลไกลการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้วยชุมชนต้นแบบของจังหวัดน่าน เป็นการ วิจัยเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการพรรณนาเนื้อหา ผลการศึกษาวิจัย พบว่า การศึกษาชุมชนต้นแบบในการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากของจังหวัดน่าน พบว่า รูปแบบการ พัฒนาของทั้ง ๕ ชุมชนต้นแบบมีความคล้ายคลึงกัน คือ ชุมชนมีความเป็นเครือญาติ มีวัฒนธรรมดั้งเดิมที่ สืบทอดกันต่อมา และมีกิจกรรมทางสังคมร่วมกันอย่างต่อเนื่อง มีการสร้างและการปฏิบัติตามกฎระเบียบ เพื่อการอยู่ร่วมกัน มีการรวมกลุ่มกันเพื่อสร้างความมั่นคง มีการจัดตั้งกองทุน กลุ่มอาชีพต่าง ๆ ในชุมชน เพื่อการผลิตและการพัฒนาชุมชน ครัวเรือนมีการออมเงินในกลุ่มต่างๆ มีการถ่ายทอดและแลกเปลี่ยน เรียนรู้ของคนในชุมชนผสมผสานภูมิปfญญาในรูปแบบรวมทำรวมกลุ่ม โดยศึกษาหาความรู้ การอบรม ศึกษาดู งาน ศึกษาจากผู้มีประสบการณ์ นอกจากนี้ ยังมีส่วนร่วมในการสืบทอดประเพณี วัฒนธรรม และภูมิปัญญา มีการเรียนรู้ ถ่ายทอด ประยุกต์ใช้ภูมิปfญญาท้องถิ่นอีกด้วย การศึกษากลไกการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้วยชุมชนต้นแบบของจังหวัดน่าน พบว่า ชุมชน ถือเป็นหน่วยปฏิบัติซึ่งเป็นที่รวมของกลุ่มอาชีพและเครือข่ายต่าง ๆ มาร่วมกันจัดความสัมพันธ์และสร้าง ความร่วมมือ โดยมีประบวนการขับเคลื่อนเศรษฐกิจฐานรากที่มาจากคนในชุมชนและหน่วยงานภาคี เครือข่าย เช่น การท่องเที่ยวโดยชุมชน วิสาหกิจชุมชน การแปรรูป การเกษตรชุมชน เป็นต้น โดยสามารถ ตอบสนองต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชุมนด้วยกลไกการวิเคราะห์ปัญหาของชุมชน และจัดทำ

แผนชุมชน หรือแผนแม่บทชุมชน โดยกำหนดเป้าหมายการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากที่มาจากการมีส่วน ร่วมของคนในชุมชน หลังจากนั้นมีการพัฒนากิจกรรม มีการผลิตทางการเกษตรที่มีความหลากหลาย เพื่อให้มีรายได้ที่เพียงพอและลดความเสี่ยงจากปัจจัยการผลิตที่ไม่สามารถควบคุมได้ รวมทั้งการพึ่งพา และใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่ยังคงความสมบูรณ์อย่างยั่งยืน เพื่อการยังชีพและการสร้างรายได้ แนวทางขับเคลื่อนกลไกการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากด้วยชุมชนจังหวัดน่าน พบว่า มีแนวทาง การขับเคลื่อนในระดับชุมชน โดยการจัดตั้งกลุ่มหรือวิสาหกิจชุมชน เพื่อจะได้รับความร่วมมือจาก เครือข่ายเข้ามามีส่วนร่วมหลากหลายกลุ่ม เพื่อเป็นการเสริมสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจฐานราก ยกระดับเศรษฐกิจ และสร้างความมั่นคงทางรายได้ มีการสร้างทุนและกองทุนที่เข้มแข็ง มีการผลิต พื้นฐาน การแปรรูป การบริการ การตลาดการผลิต อาหาร และความจำเป็นพื้นฐานเพื่อการดำรงชีวิต การอยู่ร่วมกัน ทำให้ผู้คนและชุมชนท้องถิ่นโดยรวมสามารถพึ่งตนเอง ชุมชนก็สามารถใช้ทรัพยากรในการ สร้างรายได้อย่างมีคุณค่า โดยนำภูมิปfญญาท้องถิ่นมาถ่ายทอดเป็นสินค้า หรือบริการที่สอดแทรก นวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์