การวิเคราะห์องค์ความรู้ชุมชนต้นแบบของจังหวัดน่าน

Abstract

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค- ๑) เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปของการบริหารจัดการชุมชนต้นแบบ ในพื้นที่จังหวัดน่าน ๒) เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารจัดการชุมชนต้นแบบในพื้นที่จังหวัดน่าน ๓) เพื่อเสนอองค์ประกอบการพัฒนาชุมชนต้นแบบของจังหวัดน่าน เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน วิเคราะห์ ข้อมูลโดยวิธีการพรรณนาเนื้อหา ผลการศึกษาวิจัย พบว่า สภาพทั่วไปของการบริหารจัดการชุมชนต้นแบบในพื้นที่จังหวัดน่าน เกิดจากชุมชนดำเนิน กิจกรรมโดยการนำภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้านวิชาการผสมผสานกับเทคโนโลยีใหม่ นำไปสู่รายได้ของ ครอบครัวและชุมชนวิสาหกิจชุมชนและชุมชนเกิดความเข้มแข็งสามารถพึ่งตนเองได้สร้างโอกาสมีรายได้สู่ ชุมชน วัตถุดิบที่ใช้ เกิดจากวัตถุดิบที่หาได้ในท้องถิ่นของตนเอง ทำให้เกิดเป็นธุรกิจชุมชนที่ผลิตสินค้า และบริการต่าง ๆ มากมาย อาทิเช่น การนำสมุนไพรในท้องถิ่น คือ ใบหมี่-อัญชัน มาแปรรูปสร้าง มูลค่าเพิ่มเป็นแชมพู ผลิตภัณฑ์จากผลไม้แปรรูป และผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ สินค้าทางการเกษตร เป็นต้น ระบบการบริหารจัดการ มีการแบ่งหน้าที่กันทำ และการจัดสรรผลประโยชน-ให้กับคณะทำงานอย่าง เหมาะสม และอีกทั้งมีที่ปรึกษาของกลุ่มที่มีความสามารถที่สามารถให้คำปรึกษา ทั้งด้านการบริหาร การจัดการการเงิน เป็นต้น มีเครือข่ายทั้งภาครัฐ เอกชน สถาบันการศึกษา องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เปbนส่วนสำคัญในการสนับสนุน ถ่ายทอด พัฒนาองค์ความรู้ การผลิต และการตลาด การวิเคราะห์ข้อมูลปัจจัยที่ส่งผลต้อการบริหารจัดการชุมชนต้นแบบในพื้นที่จังหวัดน่าน โดย ภาพรวม อยู่ในระดับมาก (มีค่าเฉลี่ยรวม ๔.๐๖) เมื่อจำแนกเป็นรายด้าน พบว่า ด้านที่มีระดับความ คิดเห็นสูงสุด ได้แก่ ปัจจัยด้านการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ และเอกชน (มีค่าเฉลี่ยรวม ๔.๐๗)

รองลงมา ได้แก่ ปัจจัยด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน (มีค่าเฉลี่ยรวม ๔.๐๖), ปัจจัยด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น และวัฒนธรรมชุมชน (มีค่าเฉลี่ยรวม ๔.๐๖) และ ปัจจัยด้านการวางแผนชุมชน (มีค่าเฉลี่ยรวม ๔.๐๕ กระบวนการสร้างองค์ความรู้ชุมชนต้นแบบของจังหวัดน่าน พบว่า วิสาหกิจชุมชนหรือกลุ่ม เกษตรกร (ริเริ่ม) รวมกลุ่มกัน เพื่อทำกิจกรรม โดยใช้ทรัพยากรในท้องถิ่น มีวิสัยทัศน์ร่วมกัน เพื่อให้บรรลุ เปmาหมายในการยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนให้ประสบความสำเร็จ มีการจัดทำแผนชุมชน หรือแผนแม่บท ชุมชน โดยกำหนดเปmาหมายการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก มีโครงสร้างการบริหารองค์กร และการบริหาร จัดการคนให้เหมาะสมกับบทบาทหน้าที่ มีการแบ่งงานกันทำตามความถนัด เน้นคนในชุมชนร่วมกันระดม ความคิด มีการระดมทุน ระดมกำลังสติปัญญา เรียนรู้ร่วมกัน แก้ไขปัญหาร่วมกัน ร่วมคิด - รวมวางแผน ร่วมตัดสินใจ - ร่วมดำเนินการ - ร่วมติดตามตรวจสอบ - ร่วมรับผลประโยชน- มีกฎระเบียบ หรือข้อตกลง ข้อบังคับ ในการจัดสวัสดิการแก่สมาชิกและชุมชน