กระบวนการจัดสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC)

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ ศึกษากระบวนการจัดสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) ในจังหวัดชลบุรี ผู้วิจัยได้กำหนดวิธีการศึกษาโดยใช้การวิจัยเชิงผสม โดยนำวิธีการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เข้ามาใช้ในการวิจัยด้วยการผสมผสานอย่างเท่าเทียมกันของภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชนและกลุ่มตัวอย่างได้แก่ ประชาชนจังหวัดชลบุรีจำนวน ๔๐๐ คน ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการศึกษา กระบวนการจัดสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก ของสองกลุ่มคือ ผู้ที่มีส่วนได้และส่วนเสียจากการใช้ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ของจังหวัดชลบุรี ผู้วิจัยได้ทำการรวบรวมเก็บข้อมูลจากการสอบถาม การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม การมีส่วนร่วม และแบบสำรวจความคิดเห็นเพื่อนำมาเป็นข้อมูลเชิงประจักษ์(Empirical data)และสภาพปัญหาของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) เพื่อเป็นแนวยุทธศาสตร์ในอนาคต ผลการสศึกษาพบว่า ในการที่จะทำให้กระบวนการจัดสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) อย่างยั่งยืนได้ในระยะยาวจำเป็นต้องจะมีการจัดสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อที่จะพัฒนาคู่ขนานกันไปกับการพัฒนาคุณภาพของมนุษย์และสัตว์ทุกชนิดการรักษาสมดุลทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้เติบโตควบคู่กันไปเช่นสิ่งแวดล้อมเศรษฐกิจและสังคมรวมทั้งการมีส่วนร่วมของภาคประชาชนอันเป็นกลไกหลักสำคัญใน ข กระบวนการจัดสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) ต้องข้อมูลที่ถูกต้องในการทำแผนที่จะพัฒนาตั้งแต่การดำเนินโครงการรวมทั้งการเฝ้าระวังผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่การมีส่วนร่วมและส่งเสริมรับฟังความเห็นของภาคประชาชนในท้องถิ่นและไม่ส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิตของประชาชนการแก้ไขปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในเขตพื้นที่ (EEC) นั้นจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องดำเนินการอย่างมีระบบทั้งการบูรณาการของภาครัฐภาคเอกชนและภาคประชาชนต้องทำความเข้าใจแก่ทุกภาคส่วนเพื่อให้เกิดการยอมรับและให้การส่งเสริมสนับสนุนให้การบริหารจัดการสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล สิ่งที่สนับสนุนส่งผลให้สำเร็จต่อการดำเนินงานจัดการสมดุลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบนฐานระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EEC) อย่างยั่งยืนคือ การนำระบบมาตรฐานการจัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัย (ISO ๔๕๐๐๑: ๒๐๑๘) และระบบมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อม (ISO ๑๔๐๐๑: ๒๐๑๕)ตามมาตรฐานส่งเสริมและพัฒนาความรู้ความสามารถให้ทุกคนมีจิตสำนึกตระหนักถึงทรัพยากรธรรมชาติ และอันตรายความเสี่ยงทั้งในปัจจุบันและอนาคต การพัฒนาอุตสาหกรรมที่เป็นมิตรกับธรรมชาติที่อยู่รอบตัวมนุษย์ทั้งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิต รวมทั้งที่เป็นรูปธรรม (สามารถจับต้องและมองเห็นได้) และนามธรรม (เช่นวัฒนธรรมแบบแผน ประเพณี ความเชื่อ) มีอิทธิพลเกี่ยวโยงถึงกัน เป็นปัจจัยในการเกื้อหนุนซึ่งกันและกัน ผลกระทบจากปัจจัยหนึ่งจะมีส่วนเสริมสร้างหรือทำลายอีกส่วนหนึ่ง อย่างหลีกเลี่ยงมิได้ สิ่งแวดล้อมเป็นวงจรและวัฏจักรที่เกี่ยวข้องกันไปทั้งระบบดังนั้นเราจึงควรตระหนักถึงปัญหาการเสียสมดุลทางทรัพยากรธรรมชาติด้วย เพื่อไม่ให้การพัฒนานั้นย้อนกลับมาสร้างปัญหาต่อมนุษย์เองไม่ว่าจะเป็นทางตรงหรือทางอ้อม ไม่ว่าจะเป็นปัญหาภาวะมลพิษหรือการขาดแคลนทรัพยากรในอนาคตมนุษย์มีความสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมอย่างแนบแน่นกาลเวลาผ่านมาจนกระทั้งถึงระยะเมื่อไม่กี่สิบปีมานี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทศวรรษที่ผ่านมา (ระยะสิบปี) ซึ่งเรียกกันว่า "ทศวรรษแห่งการพัฒนา" นั้น ปรากฏว่าได้เกิดมีปัญหารุนแรงด้านสิ่งแวดล้อมขึ้นและปัญหา เช่นปัญหาทางด้านภาวะมลพิษที่เกี่ยวกับน้ำ,ปัญหาทรัพยากรธรรมชาติที่เสื่อมสลายและหมดสิ้นไปอย่างรวดเร็ว เช่น น้ำมัน แร่ธาตุ ป่าไม้ พืช สัตว์ ทั้งที่เป็นอาหารและที่ควรจะอนุรักษ์ไว้,ปัญหาที่เกี่ยวกับการตั้งถิ่นฐานและชุมชนของมนุษย์ เช่น การวางผังเมืองและชุมชนไม่ถูกต้อง ทำให้เกิดการแออัดยัดเหยียด ตลอดจนปัญหาแหล่งเสื่อมโทรมและปัญหาจากของเหลือทิ้งอันได้แก่มูลฝอย เป็นต้น