การศึกษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมวิถีพุทธของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำในจังหวัดเลย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาวิถีชีวิตและวัฒนธรรมวิถีพุทธของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำในจังหวัดเลย และ ๒) เพื่อศึกษาการดำรงอยู่ของวิถีชีวิตและวัฒนธรรมวิถีพุทธของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำในจังหวัดเลย ซึ่งมีรูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ เป็นกลุ่มประชาชนที่มีภูมิลำเนาอาศัยอยู่ในพื้นที่ชุมชนวัฒนธรรมไทดำ หมู่บ้านนาป่าหนาด ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย และจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญภายใต้แผนบูรณาการวิจัย จำนวน ๕๐ รูป/คน ผลการศึกษาวิจัย ๑. วิถีชีวิตและวัฒนธรรมวิถีพุทธของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำในจังหวัดเลย จากการศึกษาพบว่า วิถีความเป็นชุมชนทางวัฒนธรรมไทดำบ้านนาป่าหนาดที่ถูกถ่ายทอดเรื่องราวต่าง ๆ ผ่านความเชื่อและพิธีกรรม การแต่งกาย บ้านเรือนที่อยู่อาศัย ภาษา และการละเล่น ล้วนแล้วแต่ช่วยตอกย้ำความเป็นชุมชนทางชาติพันธุ์ที่ยังคงมีกลิ่นอายของความเป็นวิถีวัฒนธรรมไทดำได้เป็นอย่างดี ส่วนความเป็นวัฒนธรรมวิถีพุทธในวิถีชีวิตความเป็นของกลุ่มคนไทดำบ้านนาป่าหนาดภายใต้วิถีการดำรงชีวิต ตลอดจนวิถีปฏิบัติในเชิงความเชื่อและพิธีกรรมต่าง ๆ ช่วยสร้างความเป็นวิถีพหุทางวัฒนธรรมเพื่อให้ผู้คนในชุมชนอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข ๒. การดำรงอยู่ของวิถีชีวิตและวัฒนธรรมวิถีพุทธของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำในจังหวัดเลย จากการศึกษาพบว่าการเรียนรู้ความเป็นวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ไทดำ และการสร้างความเป็นวิถีพหุทางวัฒนธรรมร่วมกับชุมชนท้องถิ่น ส่วนใหญ่เป็นไปเพื่อการอนุรักษ์เอาไว้ซึ่งความเป็นวัฒนธรรมของชาวไทดำให้คงอยู่ ด้วยการตระหนักให้เห็นถึงคุณค่าและความสำคัญของวัฒนธรรมความเป็นไทดำที่มีการสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ จึงเป็นสิ่งที่กลุ่มชาวไทดำบ้านนาป่าหนาดได้พยายามสรรค์สร้างขึ้น พร้อมกับสร้าง “ความเป็นพหุทางวัฒนธรรม” ร่วมกันกับชุมชนในท้องถิ่น