การขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธเพื่อรู้เท่าทันสื่อของเยาวชนไทย

Abstract

การวิจัยเรื่อง “การขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธเพื่อรู้เท่าทันสื่อของเยาวชนไทย” มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษารูปแบบการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธ ๒) เพื่อพัฒนาการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธ ๓) เพื่อส่งเสริมการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธ เพื่อรู้เท่าทันสื่อของเยาวชนไทย ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณ (Qualitative Research) และระเบียบวิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) มาเป็นส่วนหนึ่งการดำเนินการวิจัย สัมภาษณ์ ผู้บริหารและครู ๑๔ คน และเก็บข้อมูลด้านสถิติจากนักเรียน ๑๕๐ คน และจัดสัมมนาเชิงปฏิบัติการณ์ ๑๕ คน เครื่องวิจัยได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม สัมมนาเชิงปฏิบัติการณ์ ใช้กระบวนการตามวงจรเดมมิ่ง (PDCA) เป็นเครื่องมือในการดำเนินทุกขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่า ๑. รูปแบบการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธ พบว่า เป็นการสื่อสารที่มีรูปแบบ ประเด็นเนื้อหาที่เหมาะสมกับวัยเป็นการสื่อสารด้วยสติปัญญา และพิจารณาไตรตรองในขณะที่มีสื่อสาร โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ตนเอง และผู้รับสื่อมีความสุข เว้นจากลักษณะมุสาวาท เน้นการสื่อสารในรูปแบบเชิงพุทธตามแนวไตรสิกขาคือ ศีล สมาธิและปัญญา ๒. พัฒนาการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธ พบว่า เครือข่ายพื้นที่นวัตกรรมและการเชื่อมโยงระหว่างสถานศึกษาและชุมชน ขับเคลื่อนพื้นที่มีความประพฤติดี ปฏิบัติตามหลัก สัปปุริสธรรม หลักโยนิโสมนสิการ ปรโตโฆสะ และยึดหลักกาลามสูตรเอื้อต่อการสื่อสารและมีความทันสมัย ๓. การส่งเสริมการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการสื่อสารเชิงพุทธ เพื่อรู้เท่าทันสื่อของเยาวชนไทย พบว่า ๑) พื้นที่เรียนรู้สื่อตามหลักไตรสิกขา ๒) รู้ทันสื่ออย่างผู้มีปัญญา ๓) ปฏิสัมภิทา หลักสำคัญสำหรับยุคข่าวสารข้อมูล ๔) วุฒิธรรม ๔ ความเจริญงอกงามแห่งปัญญา และสามารถนำไปในวิถีชีวิตประจำได้