การออกแบบผังโบราณคดีอารยธรรมทวารวดีพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรี

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1)เพื่อศึกษาแผนผังประวัติศาสตร์ โบราณคดีอารยธรรมทวารวดี 2 ) เพื่อเสริมสร้างการออกแบบผังโบราณคดีอารยธรรมทวารวดีที่มี อิทธิพลต่อพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรี 3 ) เพื่อวิเคราะห์แผนผังโบราณคดีอารยธรรมทวารวดีเชิงพื้นที่ จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ร่วมกับวิธีวิจัยเชิง ปฏิบัติการ (Action Research) ซึ่งมุ่งศึกษาข้อมูลหลักจาก หนังสือ ตำรา เอกสารทางวิชาการ รวมถึงแหล่งข้อมูลจาก พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสุพรรณบุรี พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอู่ทอง ร่วมกับการศึกษาหลักฐานทางโบราณคดีในเชิงประจักษ์ จากการสำรวจร่องรอยหลักฐานที่ยังคง หลงเหลืออยู่ในพื้นที่วิจัย 4 แห่งในจังหวัดสุพรรณบุรี และการลงพื้นที่สัมมนาผู้ให้ข้อมูลวิจัย และ ผู้ทรงคุณวุฒิ ผลการศึกษาพบว่า:- จากการลงพื้นที่ศึกษาทั้งเมืองโบราณอู่ทอง เมืองโบราณคูเมือง เมือง โบราณโบราณหนองราชวัตรและเมืองโบราณบ้านหนองแจงมีเพียงเมืองโบราณอู่ทองเพียงแห่ง เดียวที่เป็นเมืองโบราณที่มีอารยธรรมยุคทวารวดี จากวัตถุประสงค์ข้อที่ 1) เพื่อศึกษาแผนผัง ประวัติศาสตร์โบราณคดี อารยธรรมทวารวดี จากการศึกษาทางด้านเอกสารและการลงพื้นที่จะ พบว่าเมืองโบราณอู่ทองมีผังเมืองที่เป็นสี่เหลี่ยมปลายกลมมน เมืองด้านหนึ่งมักติดแม่น้ำและมีคู เมืองรอบล้อมตรงตามลักษณะของอารยธรรมทวารวดีที่พบได้ในพื้นที่ใกล้เคียง ได้แก่ เมืองคูบัว จังหวัดราชบุรี เมืองซับจำปา จังหวัดลพบุรี เป็นต้น 2 ) เพื่อเสริมสร้างการออกแบบผังโบราณคดี อารยธรรมทวารวดีที่มีอิทธิพลต่อพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรี เมื่อวิเคราะห์ถึงอิทธิพลของทวารวดีเรา

สามารถแบ่ง ศิลปะได้ออกเป็น 4 ยุคซึ่งพบได้ทั่วไปจากโบราณสถานและวัตถุในเมืองโบราณอู่ทอง ดังนี้ (1) ยุคก่อนสมัยทราวรดี (ราวพุทธศตวรรษที่ 6-11) ประกอบด้วย - ศิลปะอมราวดี (พุทธศตวรรษที่ 6-9) เรียกว่ายุคศิลปะอินเดียอย่างแท้จริง - ศิลปะคุปตะ (พุทธศตวรรษที่ 9-11) เรียกว่ายุคทองของอินเดียโบราณ - ศิลปะปัลลวะ (พุทธศตวรรษที่ 8-11) เรียกว่ายุคต้นกำเนิดของศิลปะอินเดียใต้ - ศิลปะปาละ (พุทธศตวรรษที่ 12-17) เรียกว่ายุคประมุขแห่งกวาดา (2) ยุคสมัยทวารวดีตอนต้น (ราวพุทธศตวรรษที่ 12-13) เรียกว่ายุคกระจายตัว (3) ยุคสมัยทวาวดีตอนกลาง (ราวพุทธศตวรรษที่ 14-15) เรียกว่ายุคทวารวดี อย่างแท้จริง (4) ยุคสมัยทวารวดีตอนปลาย (ราวปลายพุทธศตวรรษที่ 16-18) เรียกว่ายุค เสื่อม และ 3) เพื่อวิเคราะห์แผนผังโบราณคดีอารยธรรมทวารวดีเชิงพื้นที่จังหวัด สุพรรณบุรี พบว่าจากการศึกษาลักษณะทางสถาปัตยกรรมของโบราณสถานเมืองโบราณอู่ทอง พบว่า โบราณสถานสมัยทวารวดีกระจายตัวอยู่ทั่วไปทั้งในเมืองและนอกเมือง โดยเฉพาะนอกเมือง นั้นพบเป็นจำนวนมาก ดังกล่าวมาแล้วในประเด็นเรื่องที่ตั้ง ลักษณะทางสถาปัตยกรรมของ โบราณสถานเท่าที่ศึกษาพบจะเหลือเพียงส่วนฐาน ดังนั้นจึงศึกษาได้เพียงลักษณะส่วนฐานที่ สามารถพิจารณาได้จากผังและรูปแบบบางส่วนที่เหลืออยู่ โดยจากการศึกษาพบว่าโบราณสถาน เท่าที่พบทั้งหมดในเมืองโบราณอู่ทองสามารถแยกรูปแบบแผนผังออกได้เป็น ผังรูปผังสี่เหลี่ยม จัตุรัส ผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ผังรูปวงกลม และผังรูปแปดเหลี่ยม