A Study of the Holistic Health Promotion for Balanced Living according to Buddhist Psychology

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ประกอบด้วยวัตถุประสงค์ 2 ประการคือ (1) เพื่อศึกษาสุขภาวะองค์รวมและวิถีชีวิตที่สมดุลตามหลักพุทธจิตวิทยา และ (2) เพื่อวิเคราะห์วิถีชีวิตที่สมดุลกับการเสริมสร้างสุขภาวะองค์รวมตามหลักพุทธจิตวิทยา การสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 5 ท่านจากตัวแทนของพระสงฆ์และนักวิชาการชาวพุทธที่มาจากองค์กรทั้งในระดับภูมิภาคและระดับนานาชาติทั้ง 4 ประเทศ ได้แก่ ประเทศไทย ศรีลังกา สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา

ผลการวิจัยแสดงให้เห็นองค์ประกอบทั้ง 4 ของสุขภาวะที่เมื่อรวมเข้าด้วยกันแล้วจะเกิดเป็นสุขภาวะแบบองค์รวมที่บ่งบอกถึงร่างกายโดยกำเนิด ศีลธรรมทางสังคม จิตใจที่สงบ และปัญญาตื่นรู้ตามลำดับ องค์ประกอบเหล่านี้คือผลลัพธ์ของสุขภาวะแบบองค์รวม ซึ่งเป็นผลมาจากวิถีชีวิตที่สมดุล เมื่อความต้องการของมนุษย์ตามลำดับขั้นความต้องการของมาสโลว์ (Maslow) ได้แก่ ความต้องการทางสรีรวิทยา ความต้องการความปลอดภัยในสังคม ความต้องการการยอมรับทางสังคม และการตระหนักรู้คุณค่าของตนเอง การส่งเสริมสุขภาวะองค์รวมมีอยู่ 4 วิธี ได้แก่ (1) การฝึกฝนความสันโดษเพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางกายภาพ (2) การรักษาศีลห้า การคบกัลยาณมิตร และฝึกฝนการสงเคราะห์สังคมเพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางศีล (3) การฝึกฝนสมถะกรรมฐานคือการทำสมาธิ และการบำบัดด้วยการรู้คิดโดยใช้สติเป็นฐาน (MBCT) เพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางจิต และ (4) การเพิ่มพูนภูมิปัญญาโดยการเจริญสติปัฏฐาน 4 และการเจริญมรรคทั้ง 4 เพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางปัญญา ผลลัพธ์สุดท้ายก็คือ “สุขภาวะ” และ “หนทางแห่งความสมดุลย์” คือการบรรลุซึ่งจุดประสงค์อันสูงสุดได้ในที่สุด