สมถภาวนา

Abstract

ในปัจจุบันนี้ การดำเนินชีวิตของมนุษย์มีความชับช้อนมากขึ้นทุกขณะ ทำให้ หลงลืมศึกษาเรื่องคุณธรรมความดีและหลักธรรมในทางพระพุทธศาสนา เกิดความประมาทใน การดำเนินชีวิต ดังนั้น การศึกษาจึงมีความสำคัญมากต่อการพัฒนาทางด้านความคิดและ พฤติกรรม ทำให้คนๆนั้นมีคุณธรรมและมีภูมิคุ้มกันทางด้านอารมณ์ อยู่ในสังคมได้อย่างมีความ สงบสุข แม้จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดี ตนเองก็จะไม่เสียความดีไป ขบวนการศึกษาที่จะทำให้ ถึงเป้าหมายนั้นได้ พระพุทธองค์ทรงวางหลักของการศึกษาไว้ ๓ ประการ คือ สีลสิกขา จิตตสิก ขา และปัญญาสิกขา ถ้าศึกษาครบกระบวนการดังกล่ว จะทำให้มีความเข้าใจถูกเกี่ยวกับโลก และชีวิตตามความเป็นจริง ความรู้และความประพฤติ ซึ่งมีศัพท์เฉพาะว่าวิชชาจรณสัมปันโน แต่ในสังคมปัจจุบัน (ทางโลก) จะเน้นให้มีความรู้มากๆในต้านการทำมาหาเลี้ยงชีพ คือให้ ความสำคัญแก่ความรู้มากกว่าคุณธรรม จึงทำให้สังคมมีความสับสนวุ่นวายมากอย่างทุกวันนี้ อนึ่ง หลักไตรสิกขาดังกล่าวมานั้น บุคคลควรฝึกโดยเริมจากสีลสิกก่อน คือควบคุม ความประพฤติทางกายและวาจาให้ดีเสียก่อน เมื่อมีความประพฤติทางกายและวาจาดีแล้ว จึง ควรพัฒนาในระดับของจิตและปัญญาต่อไป ศีลจึงเป็นฐานของสมาธิ สมาธิเป็นฐานของปัญญา เป็นชั้นๆ ไปดังนี้ เมื่อทำตามกระบวนการดังกล่าวมาจึงจะทำให้มีกำลังในการพัฒนาชีวิตให้ไป ในทางที่ดีได้ แต่ในรายงานฉบับนี้จะขอนำเสนอเฉพาะในส่วนของจิตตสิกขาเท่านั้น การศึกษา เรื่องของสมาธิควรศึกษาขั้นตอนต่างๆ ก่อน ดังนี้ ๑. ควรชำระศีลให้บริสุทธิ์ ๒. ควรตัดปลิโพธ ๑๐ ๓. เข้าไปเรียนพระกรรมฐานในพระอาจารย์ผู้เป็นกัลยาณมิตร ๔. ควรเรียนรู้เรื่องจริต ๖ และกรรมฐานที่เหมาะกับจริตนั้นๆ ๕. หาสถานที่ที่เป็นสัปปายะแก่การฝึกสมาธิ ๖. และฝึกกรรมฐานที่เหมาะกับจริตของตน ในรายงานฉบับนี้คณะจัดทำรายงานได้คันคว้าเชิงอรรถทั้งในส่วนของพระไตรปิภก