มโนทัศน์เรื่องวัดที่ตอบสนองความต้องการของชุมชนในสังคมไทย

Abstract

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องวัดและวัดที่ตอบสนองความต้องการของชุมชนในสังคมไทยด้วยการศึกษาเอกสาร จากการศึกษาพบว่า วัดในพระพุทธศาสนาคือสถานที่พักของพระภิกษุ เป็นสถานที่ประกอบพิธีกรรม เป็นสถานที่พัฒนาจิตใจ วัดเกิดจากศรัทธาของฆราวาสที่เห็นความจำเป็นในการเป็นอยู่ของพระภิกษุสงฆ์จึงได้สร้างให้เหมาะสมกับวิถีชีวิตของพระภิกษุสงฆ์ที่ต้องมีความสงบ ขณะเดียวกันฆราวาสก็อุปถัมภ์ดูแลได้ง่าย ปัจจุบันได้พัฒนาเป็นสถานที่จัดการเรียนการศึกษาของชุมชน ทำสังฆกรรม อีกทั้งประกอบกิจกรรมทางศาสนา และยังเป็นสถานที่สำหรับสนับสนุนการปกครองทางสังคม วัดที่ตอบสนองความต้องการของปัจเจกบุคคลที่หวังความเจริญทางวัตถุ มุ่งให้ชีวิตมีการกินดีอยู่ดี อีกทั้งการสร้างสิ่งต่างๆ ก็เพื่อตอบสนองต่อความต้องการเหล่านี้ ขณะที่วัดยังมุ่งเน้นการพัฒนาตอบสนองความต้องการทางด้านจิตใจให้มีที่พักผ่อน และพัฒนาจิตใจที่เน้นความสงบ เรียบง่าย แม้จะมีสิ่งก่อสร้างก็ต้องไม่ฟุ้งเฟ้อหรือทำลายความเป็นธรรมชาติ ส่วนวัดที่ตอบสนองชุมชนนั้นต้องเป็นศูนย์กลางของการช่วยเหลือและมอบโอกาสให้คนได้รับโอกาสทั้งทางวัตถุและความรู้ในด้านต่างๆ อีกทั้งยังต้องพัฒนาควบคู่ไปกับความเจริญของสังคม คือหากสังคมมีปัญหา วัดก็ต้องเป็นศูนย์กลางการแก้ไขปัญหาเพื่อให้เกิดความสุขสงบของสังคม