วิธีการวิทยาเพื่อรู้แจ้งอวิทยาตามทรรศนะของนิกายมาธยมิกะและโยคาจาร

Abstract

บทความนี้ต้องการนําเสนอวิเคราะห์หลักความคิดเรื่องอวิทยาซึ่งเป็นต้นเหตุของความ ทุกข์และกิเลสตัณหาซึ่งส่งผลต่อการดําเนินชีวิตของมนุษย์ในสังคมและวิธีการในตัวเองด้วย วิธีการทางญาณวิทยาของพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายานซึ่งเป็นแก่นคําสอนหลักที่เกิดจากนิกาย มาธยมิกะและโยคาจาร ทั้งสองได้นําเสนอหลักแนวคิดเรื่องอวิทยาเชิงญาณวิทยาที่เน้นเรื่องของ ธรรมชาติของความรู้ อวิทยาคือความรู้ที่ผิดพลาดเกิดจากกรอบความคิดที่มีข้อจํากัดของ โครงสร้างทางภาษาซึ่งทําให้เกิดมิจฉาทิฎฐิและความเชื่ออื่น ๆ จนแยกย้อยเป็นกลุ่มลัทธิต่าง ซึ่ง เป็นเหตุให้มีความหลงผิดว่ามีตัวตน หรือไม่มีตัวตนในกรณีของมาธยมิกะ ส่วนโยคาจารถือว่า อวิทยาคือการไม่รู้ธรรมชาติแท้จริงหนึ่งเดียวคือจิต ปุถุชนหลงเข้าใจผิดว่ามีวัตถุภายนอกว่าเป็น สิ่งมีอยู่จริงต่างหากจากจิต จนทําให้เกิดอัตตาอยากเป็นเจ้าของวัตถุที่เข้าใจว่าจะทําให้เกิด ความสุขแก่ตนจนเป็นเหตุให้เกิดกิเลสและการกระทําผิด ในวิธีการดับอวิทยามาธยมิกะนําเสนอ หลักทางสายกลางเพื่อปล่อยวางจากการยึดติดความคิดทุกรูปแบบ ส่วนโยคาจารนําเสนอหลัก วิธีการรู้ความจริงและการพัฒนาสมาธิเพื่อรวมความเป็นทวิภาพจนจิตรวมเป็นหนึ่งคือการเข้าถึง อาลยวิญญาณ ซึ่งเป็นประสบการณ์ที่เกิดขึ้นจริงทุกขณะปัจจุบัน This article presents an analysis of the main ideas of Avidya or ignorance which is the cause of suffering and passions, which affected to the man in society and it is the way out of such suffering at the same time through epistemology of Mahayana Buddhism. It is the core teaching of Madhyamika and Yogacara school. Both have presented the concept of ignorance focusing on epistemological method of realization. Ignorance is a false conceptualization caused by limitations of language structure, which causes wrong views and other beliefs that separate into the various cult groups which causes the delusions on self-attachment or non-self in the case of Madhyamika while Yogacara holds that ignorance or Avidya refers to unknowing the true nature of only one consciousness. The ignorant people misunderstood and hold that there are materials existing outside the consciousness later causing ego who wants to own those material objects generating happiness for themselves until it causes defilements and wrong deeds. In order to deal with Avidya, Madhyamika presented the middle path to release from such attachment to any form of thought while Yogacara presented the way to realize absolute truth and meditation development to abandon a duality of mind-body until the mind became unity, that is to say, Alayaviññana which one experiences in everyday life.