การเจริญสติปัฏฐานในอิริยาบถเดินจงกรมตามหลักอนุปัสสนา ๗

Abstract

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัย เรื่อง การเจริญสติปัฏฐานในอิริยาบถเดินจงกรม ตามหลักอนุปัสสนา ๗ ผลการวิจัยพบว่า การเจริญสติปัฏฐาน คือความระลึกรู้อยู่ในอารมณ์ที่ เป็นไปในสติปัฏฐาน ๔ ที่จะท าให้เห็นสภาวะตามความเป็นจริงโดยอาศัยอิริยาบถ ๔ คือ การยืน การเดิน การนั่ง และการนอน จัดอยู่ในอิริยาบถปัพพะ หมวดกายานุปัสสนาสติปัฏฐาน ซึ่ง สงเคราะห์เป็นรูปขันธ์ได้โดยตรง จัดเป็นอารมณ์ของวิปัสสนา อนุปัสสนา ๗ ในการเจริญวิปัสสนา ภาวนา คือการอบรมปัญญาให้เกิดความหยั่งรู้ หยั่งเห็น เห็นแจ้งโดยประการต่าง ๆ ในสภาวะ ลักษณะของสภาวธรรมรูป สภาวธรรมนาม ตามความเป็นจริงว่า สภาวธรรมทั้งหลายไม่เที่ยง เป็นทุกข์เป็นอนัตตา ไม่ใช่บุคคลตัวตนเราเขา เป็นการตามรู้รูปเป็นหลัก รู้อาการของธาตุ ๔ ธาตุใดธาตุหนึ่งที่ปรากฏชัดเจนในขณะจิตปัจจุบันตามรู้นามเป็นหลัก ตามรู้เวทนา จิต หรือ สภาวธรรมที่ปรากฏขณะจิตปัจจุบัน ได้แก่บุคคลผู้บรรลุฌานแล้ว ปฏิบัติจนช านาญจนถึงยกจิต เข้าสู่พระไตรลักษณ์เจริญวิปัสสนาพิจารณาเห็นสภาพธรรมตามล าดับสมาบัติและองค์ฌาน โดย ลักษณะอนุปัสสนา ๗ ประการ