กระบวนทัศน์ใหม่เรื่องกรรมในฐานะโอกาสของการพัฒนาตนเอง

Abstract

ความเชื่อเรื่องกรรมของชาวพุทธในปัจจุบันแตกต่างจากหลักคําสอนเดิม เพราะได้รับอิทธิพล แนวคิดเทวนิยมและปัจเจกนิยมเชิงวัตถุวิสัยที่มองว่า มนุษย์เป็น “ผู้ถูกกระทํา” และกลายเป็น “ผู้มีบาป จะต้องถูกลงโทษ” ความจริงหลักกรรมคือ โอกาสของการพัฒนาจิตให้เป็นอิสระและการถูกทําโทษ พระพุทธศาสนาสอนหลักความจริงที่กําลังปรากฏขึ้นกับจิตในขณะปัจจุบันเท่านั้น ไม่เกี่ยวข้องกับอํานาจ ของเทวนิยมใด ๆ การคิด ความเชื่อและความเข้าใจ เป็นต้น จัดเป็นความคิดปรุงแต่ง (สังขาร) ซึ่งตกอยู่ ในภาวะเกิดและดับ แต่เนื้อหาของสังขารทําการผูกโยงมโนภาพที่เกิดจากสัญญา ทําให้มีเส้นแบ่งระยะเวลา เป็นอดีต อนาคต ซึ่งเกิดจากความหลง กรรมตามความเข้าใจของคนทั่วไปจึงนําไปสู่อัตตานุทิฏฐิ ภวทิฏฐิซึ่ง เป็นมิจฉาทิฐิอย่างหนึ่ง ความเข้าใจผิดนี้เกิดจากการมองหลักกรรมเชิงหลักการแบบวัตถุวิสัยมากกว่า สภาวะความจริงแบบอัตวิสัยในขณะปัจจุบัน กรรมคือสภาวะของความคิดเป็นส่วนหนึ่งของจิตที่เป็นไปอยู่ใน ขณะปัจจุบัน และเปิดโอกาสให้มีการพัฒนาสติปัญญาเพื่อกั้นไม่ให้หลงยึดเนื้อหาของความคิดเป็นตัวตน จิตคือ กระบวนการของกรรมวัฏฏซึ่งมีแรงผลักคือกุศลหรือ อกุศล เกิด-ดับและเสวยวิบากทุกขณะจิตใน ปัจจุบัน ดังนั้น กรรมคือโอกาสในการเปลี่ยนคุณสมบัติของจิตจากอกุศลจิตเป็นกุศลหรือจากกุศลเป็นอกุศล จิตขึ้นอยู่กับความเห็นถูกหรือความเห็นผิด