บาลีปริยัติเพื่อการศึกษาบาลีพระไตรปิฎก

Abstract

บทความวิชาการเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงความสําคัญของการศึกษาบาลีและ คัมภีร์พื้นฐานการศึกษาบาลี คือ คัมภีร์สัททาวิเสส 4 ประเภท ได้แก่ 1) กลุ่มคัมภีร์ไวยากรณ์ คือ คัมภีร์แสดงหลักภาษา เช่น กัจจายนไวยากรณ์ โมคคัลลานไวยากรณ์ สัททนี้ติปกรณ์ เป็นต้น 2) กลุ่มคัมภีร์นิซัณฑ คือ คัมภีร์ประเภทพจนานุกรมศัพท์ เช่น คัมภีร์อภิธานัปปทีปิกา คัมภีร์เอ กักขรโกศ เป็นต้น 3) กลุ่มคัมภีร์ฉันทลักษณ์ คือ คัมภีร์ว่าด้วยระเบียบในการวางคํา ครุ ลหุ เป็น แบบต่างๆ เช่น คัมภีร์วุตโตทัย คัมภีร์ฉันโทมัญชรี เป็นต้น 4) กลุ่มคัมภีร์เกฏกะ คือ คัมภีร์ว่า ด้วยการตกแต่งเสียงและความหมายให้ภาษามีความไพเราะ เช่น คัมภีร์สุโพธาลังการ เป็นต้น นอกจากนั้น ในบทความนี้ ยังได้แสดงวิธีวิเคราะห์บทบาลีตามหลักคัมภีร์สัททาวิเสส คือ อนวติ (ย่อมไปตาม), อนปายินี ในบาทคาถาว่า ฉายาว อนปายินี (ดุจเงาที่ไม่หลีกจากตัว) และ ติทส (สวรรค์ชั้นดาวดึงส์) เป็นแนวทางสําคัญของปริยัติศึกษาเพื่อการศึกษาบาลีพระไตรปิฎก This academic article attempted to illustrate the necessity of Pali study and foundational texts used for comprehensive knowledge of Pali language, i.e. 4 types of Saddavisesa scripture; 1) Grammar group which content on main principle of language such as Kaccayana, Moggallana and Saddanitipakarana etc., 2) Nighandu group dealing with word treasury, dictionary such as Abhidhandipika, Ekakkharakosa etc., 3) Prosody group which deals with regulation of word placing such as stress and soft accent in various forms, for example Vuttodaya scripture, Chandomanjari scripture etc. and 4) Ketabha scripture group is scripture employing with sound embellishment and its meaning for beautiful phonetics such as Subodhalangkara scripture etc. In addition, the article also has presented how to analyze Pali term based on Saddavisesa texts, i.e. Anevati ((he) follows), Anapayini in verse 'Chayava Anapayini (like the shadow follows oneself) and Tidasa (Tavatinsa heaven) as an significant example for formal education of Pali Tipitaka study.